Glosses on Ars grammatica

The Latin grammarian Priscian wrote his magisterial Ars grammatica at Constantinople around AD 527. His work is the most exhaustive compendium of information on Latin (and Greek) language and literature to survive from the ancient world. There are over 50 manuscripts from ninth century and around 100 from the tenth, many of which are very heavily glossed.

Source for primary text: ed. Martin Hertz in Heinrich Keil (ed.), Grammatici Latini (6 vols, Leipzig, 1855–80), vols II–III. Text made available from the Corpus Grammaticorum Latinorum project (with thanks to Alessandro Garcea). Segmented by volume, page and line in GL.

G
St Gall, Stiftsbibliothek, 904ed. R. Hofman, rev. P. Moran13,395 glossescredit
Showing section:
 ← previous next →  
This section has 948 segments, with a total of 693 glosses.
GL III 24.1liber quartus decimus de praepositione
GL III 24.2quoniam de omnibus , ut potui , declinabilibus supra disserui , id est
GL III 24.3de nomine et uerbo et participio et pronomine , nunc ad indeclinabilia
G 212a16 #3 MS➚ [inde]clinabilia: " > (212a16=24,4) quae: "
G 212a16 #4 MS➚ [inde]clinabilia: .- > (212a17=24,4) ea: .-
GL III 24.4ueniam , quae iure extrema ponuntur : ea enim sine illis sententiam
G 212a16 #5 MS➚ iurer: : > (212a17=24,4) enim: :
G 212a17 h MS➚ illis: .i. declinabilibus partibus
GL III 24.5complere non possunt , illa uero sine istis saepissime complent . itaque cum
G 212a18 i MS➚ illa: .i. declinabilia
G 212a18 k MS➚ istis: .i. indeclinabilibus
G 212a18 l MS➚ com[plent]: .i. sententiam
GL III 24.6mihi bene uideantur praepositionem ceteris indeclinabilibus Graecorum
GL III 24.7doctissimi praeposuisse , et maxime Apollonius , cuius auctoritatem in
G 212a20 m MS➚Thes. 212a2➚ preposu[isse]: .i. in urdd dorannaib/ nephdilledchaib/ .i. domin/rannaib ['i.e. in order, to the indeclinable parts (of speech), i.e. to the lesser parts (of speech)']
GL III 24.8omnibus sequendam putaui , ego quoque ab ea incipiam . nomini enim ,
G 212a22 n MS➚ ea: .i. prepositione
G 212a22 #6 MS➚ nomini: : > (212a24=24,10) preposi[tiva]: :
G 212a23 #7 MS➚ enim: " > (212a25=24,10) potest: "
GL III 24.9quae principalis est omnium orationis partium , et ceteris , quae casus ad
G 212a23 o MS➚ quae: .i. pars
GL III 24.10nominis similitudinem sumunt , praeposita uim potest sibi dictionis
G 212a25 p MS➚Thes. 212a3➚ preposi[tiva]: .i. hicomaisṅdéis ⁊ chomsuidigud (m.l.) . ['i.e. in apposition and composition']
GL III 24.11defendere , aliis uero , id est carentibus casu , adiuncta unitur cum eis
G 212a25 q MS➚ aliis: partibus
G 212a26 r MS➚Thes. 212a4➚ unitur: .i. óinaichthir ['i.e. it is united']
G 212a26 s MS➚Thes. 212a5➚ (cum) eis: .i. in compositione ⁊ ní bí friu hí/ comasṅdéis ['i.e. in composition, and it is not with them in apposition']
GL III 24.12iusque dictionis proprium perdit .
G 212a27 t MS➚Thes. 212a6➚ dictionis: .i. non prepositio sed alia pars. aliter conaich rann insce foleith isuidiu acht isaccomolta fri rainn ṅaili. ['Aliter: so that here it is not a separate part of speech, but it is joined to another part']
GL III 24.13est igitur praepositio pars orationis indeclinabilis , quae praeponitur
GL III 24.14aliis partibus uel appositione uel compositione .
G 212a30 u MS➚Thes. 212a7➚ [ap]positione: .i. hicomasṅdís ['i.e. in apposition']
GL III 24.15est autem quando per appositionem prolatae praepositiones
G 212a31 w MS➚Thes. 212a8➚ prepostere: indremdédenach .i. fo deod ['preposterously, i.e. finally']
GL III 24.16praepostere ponuntur , poetica plerumque auctoritate ; nam sine metris
G 212a33 x MS➚Thes. 212a9➚ scribentes: innahí ['them (that)']
GL III 24.17scribentes rarissime hoc inuenies facere nisi in cum , quae solet quibusdam
G 212a33 y MS➚Thes. 212a10➚ hoc: .i. abuith ind remṡuidigtheo fodeod hicomasṅdís ['i.e. that the preposition should be at the end in apposition']
GL III 24.18pronominibus apud omnes similiter postponi . quando autem ordinem mutant ,
G 212a34 z MS➚Thes. 212a11➚ omnes: .i. etar fileda ⁊ áis ṅdénma sairse chenae ['i.e. both poets and other artists']
G 212a35 aa MS➚m.l. quando .. etc.: accentus
G 212a35 bb MS➚ (ordinem) motant: combiat fodeod ['so that they are at the end']
GL III 24.19mutant etiam accentum , nisi differentia prohibeat , quod etiam
G 212a36 cc MS➚Thes. 212a13➚ accentum: .i. graif forsna huilib remṡuidigthib igitur intan ṁbíte hiremthechtas acuit forapeneuilt intan ṁbíte/ fodeid acht ma/beith accuis/ dechuir ar/ isin uilt biid/ aiccend indib/ hisuidiu ut/ circum reliqua ['difference']
G 212a36 dd MS➚Thes. 214➚ differentia: dechor
G 212a36 ee MS➚m.i. quod: ius com/motatio/nis accentus
G 212a37 #8 MS➚ coniunctiones: " > (212a37=24,20) prepositivae: "
GL III 24.20coniunctiones apud Latinos praepositiuae uel communes , si postponantur , facere
G 212a37 ff MS➚Thes. 212a14➚ prepositivae: .i. remḟuirmedcha ['i.e. placed before']
G 212a37 gg MS➚Thes. 212a15➚m.i. communes: .i. hitar remṡa/mugud ⁊ foacomol ['i.e. both anteposition and subjunction']
GL III 24.21solent , ut igitur , quoniam , saltem ; praepositae autem grauantur
G 212b2 a MS➚m.l. [preposi]tae .. etc.: Accentus
GL III 24.22omnibus syllabis , postpositae acuuntur in principio .
G 212b2 b MS➚ *prepositae: .i. coniunctiones
G 212b3 c MS➚Thes. 212b1➚ (in) principio: .i. inna cétnisillabae ['i.e. of the first syllable']
GL III 24.23sed hoc interest inter praepositiones et coniunctiones , quod coniunctiones
G 212b3 d MS➚Thes. 212b2➚ (sed) hoc: .i. cenodchosmailigetar hicumscugud aiccend ['i.e. though they are alike in changing accents']
GL III 24.24praepositae numquam componi possunt cum declinabilibus nisi infinitis , ut
GL III 25.1siqua , nequa , praepositiones uero , quamuis in transitione ponantur personarum
G 212b5 #1 MS➚ nec (prepositiones): ..- > (212b7=25,2) coniungunt: ..-
G 212b6 e MS➚Thes. 212b3➚ (in) transitione: .i. hitairmthecht opersin dialaili verbi gratia o chétni persin dopersin tanaisi ['i.e. in passing from (one) person to another, for example, from the first person to the second']
GL III 25.2separatae , id est per appositionem prolatae , non coniungunt duas substantias
G 212b7 f MS➚Thes. 212b4➚ [sepa]ratae: .i. hicomasṅdéis ['i.e. in apposition']
G 212b7 #2 MS➚ [sepa]ratae: " > (ibid.) prolatae: "
GL III 25.3cum uno accidente , quod est proprium coniunctionis , ut ego et tu facimus ,
G 212b8 g MS➚Thes. 212b5➚ uno: .i. dipersin inóingním ['i.e. two persons in one action']
G 212b8 h MS➚Thes. 212b6➚ quod: .i. ius ind accomuil ['i.e. the rule of the conjunction']
GL III 25.4homo et taurus arant , uel duo accidentia cum una substantia , ut scribit
G 212b10 i MS➚Thes. 212b7➚ vel: .i. nec coniungunt prepositiones amal adindchomlat coniunctiones ['i.e. nor do prepositions join as conjunctions join it']
G 212b10 k MS➚Thes. 212b8➚ substantia: .i. oín ḟolud duini dogní andedesin ['i.e. a man’s single substance does these two things (writing and reading)']
GL III 25.5et legit homo uel iustus et fortis homo . et ut hoc ipsum plenius
G 212b11 #3 MS➚ et (ut): " > (212b12=25,6) copulat: "
GL III 25.6absoluam , non copulat praepositio duas casuales dictiones uel duo
G 212b12 l MS➚ (non) copulat: .i. ut copulat coniunctio
GL III 25.7aduerbia cum uno uerbo , ut ego et tu facimus , doctus et sapiens fuit
GL III 25.8Cicero , bene et splendide loquitur , uel duo uerba cum una casuali uel
G 212b15 m MS➚ casuali: .i. parte
GL III 25.9uno aduerbio : uir docet et docetur , recte scribit et legit . et
GL III 25.10praepositiones quidem ante casuales tam in compositione quam in appositione
GL III 25.11ponuntur , coniunctio uero nisi in appositione praeponi aliis partibus non
G 212b19 n MS➚Thes. 212b9➚ partibus: .i. carentibus casu .i. air tecmaiṅg abuith hicomsuidigud hiremthechtas fri anman/ ut ante dixit nequis siquis reliqua ['i.e. for it (sometimes) happens to be in composition, prefixed to nouns, as he said before, nequis, siquis, etc.']
GL III 25.12potest , nec supponi quidem , excepto que , ut ubique , plerumque ,
G 212b19 #4 MS➚ potest: " > (ibid.) nec: "
G 212b20 #5 MS➚ supponi: .- > (212b21=25,13) quo: .-
GL III 25.13undique , uterque , in quo tamen possumus additionem magis uel deriuationem
G 212b21 #6 MS➚ additionem: " > (212b23=25,14) factam: " (ibid.) accipere: "
G 212b21 #7 MS➚ magis: : > (212b23=25,14) quam: :
GL III 25.14que syllabae , quomodo ce quoque solet fieri , factam accipere , quam
GL III 25.15coniunctionem esse , cum nec significationem suam coniunctionis seruat nec
G 212b24 o MS➚Thes. 212b10➚ suam: .i. abuith hi remṡamugud ['i.e. its being in anteposition']
GL III 25.16legem inclinationis in omnibus : undique , utique . deriuatiua autem per
G 212b26 #8 MS➚ autem: : > (212b27=25,17) solent: :
GL III 25.17additionem finalis alicuius syllabae apud Graecos quoque solent inueniri ,
GL III 25.18ut οὐρανός οὐρανόθεν , ἔξω ἔξωθεν , Ἀθῆναι Ἀθήνηθεν . sic igitur uter
GL III 25.19uterque , ubi ubique , unde undique , plerum plerumque , quis quisque ,
GL III 25.20utrum utrumque . nihil mirum tamen , coniunctionis similem syllabam que
G 212b30 #9 MS➚ coniunctionis: " > (ibid.) similem: " > (212b31=25,21) syllabam: "
GL III 25.21addi , cum apud Graecos quoque δέ in eundem modum in fine additur nec
G 212b31 p MS➚Thes. 212b11➚m.d. de: .i. fortórmach/ .de. apud graecos in fine/ ⁊ ní comacomol ai/ri cia beith in fine ['i.e. δὲ is an addition with the Greeks at the end, and it is not therefore a conjunction though it be at the end']
G 212b32 q MS➚Thes. 212b12➚ modum: .i. in oín mod fortórmaich són ['i.e. into the same mode of addition']
G 212b32 r MS➚ fine: (subs.) .i. partis
GL III 25.22tamen coniunctio accipitur , ut ὅδε τοῦδε τῷδε .
G 212b32 s MS➚Thes. 212b13➚ coniunctio: acht is fortórmach ['but it is an addition']
G 212b33 t MS➚ [acci]pitur: .i. de
G 212b33 u MS➚Thes. 212b14➚m.d. ode: .i. ainmnid airticuil .o./ fortórmach .de./ .i. si vere, ['i.e. ὁ is the nominative of the article, δε an addition']
GL III 25.23sed redeamus ad differentiam coniunctionum et praepositionum .
GL III 25.24coniunctio praeponitur etiam carentibus casu per appositionem solam , cum
G 212b35 #10 MS➚ carentibus: .- > (212b37=25,25) illis: .-
G 212b35 w MS➚Thes. 212b15➚ (per) appositionem: .i. hicomasṅdis ['i.e. in apposition']
GL III 25.25contra praepositio per compositionem dumtaxat potest illis praeponi .
GL III 25.26sunt autem uel unius syllabae praepositiones uel duarum uel trium .
GL III 25.27et aduerbia quidem deriuatiua possunt esse , praepositiones uero
G 212b38 x MS➚ et: .i. differentia inter adverbia ⁊ prepositiones
GL III 25.28positiuae sunt omnes , si sequimur Graecorum auctoritatem . itaque aduersum ,
G 212b40 y MS➚Thes. 212b16➚ graecorum: ar it cétnidi lasuidib ['for with them they are primitives']
G 212b m.i. z MS➚m.i. tertia hora
G 213a m.s. a MS➚Thes. 215➚m.s. grácad ['croaking']
GL III 26.1extra , infra , inter , intra , cum sint deriuatiua , magis aduerbia esse
GL III 26.2uidentur praepositiua quam praepositiones . possunt enim haec etiam sine
G 213a1 b MS➚ haec: .i. adversum ⁊ reliqua
GL III 26.3casualibus uerbis adiungi , ut ego in campo curro , tu extra , ego supra
GL III 26.4aspicio , tu infra ; sic etiam similia . sciendum tamen , quod omnia
GL III 26.5aduerbia , quae solent casibus adiungi , Romani artium scriptores inter
GL III 26.6praepositiones posuerunt , quia sunt praepositiua casualium et grauantur
G 213a6 #1 MS➚ posuerunt: " > (ibid.) quia: "
G 213a6 c MS➚Thes. 213a1➚ quia: .i. is airi insin darigensat ['i.e. it is therefore they have done it']
G 213a7 d MS➚m.l. gravantur: Accentus
G 213a7 e MS➚Thes. 213a2➚ gravantur: graif foraib olṡodain as sainreth do remsuidigthib ['the grave accent on them, which is peculiar to prepositions']
GL III 26.7omnibus syllabis uel quia interpretatio eorum apud Graecos modo
G 213a7 f MS➚Thes. 213a3➚ interpretatio: .i. inson fritaindle lagrecu ['i.e. the word which corresponds to them with the Greeks']
GL III 26.8praepositionis modo aduerbii uim obtinet , ut :
G 213a8 g MS➚ ut: .i. exemplum
GL III 26.9« ante ora patrum »;
GL III 26.10hic ante τὸ πρό significat , quod est praepositio Graeca . at uero :
G 213a10 #3 MS➚ at: .- > (213a12=26,14) significat: .-
G 213a9 #2 MS➚ pro: (. > (ibid.) quod: (.
GL III 26.11« ante leues ergo pascentur in aethere cerui »
GL III 26.12et :
GL III 26.13« ante pererratis amborum finibus exul »,
G 213a11 h MS➚m.l. ante .. etc.: virgilii/ bocolica
GL III 26.14hic ante τὸ πρότερον significat et est sine dubio aduerbium . similiter
G 213a11 #4 MS➚ híc:
G 213a12 i MS➚Thes. 213a4➚ ante: aní as .ante. ['that wich is ante']
GL III 26.15contra quando κατά significat , loco praepositionis est accipiendum , ut
G 213a13 #5 MS➚ contra: : > (213a16=26,17) eius: :
GL III 26.16contra contionem Metelli ; cum uero τὸ ἐξεναντίας , quod proprium
GL III 26.17est eius , significat , aduerbium est sine dubio , ut ego in hanc partem
GL III 26.18specto , tu contra . Iuuenalis in I :
GL III 26.19« stat contra starique iubet »;
GL III 26.20aduersum quoque ideo praepositionem esse putauerunt , quia pro ἐπί
GL III 26.21praepositione Graeca solet aliquando poni , ut Terentius in Andria :
GL III 26.22«† idque aduersum te gratum fuisse habeo gratiam »;
GL III 26.23quando autem τὸ ἐναντίως significat , magis aduerbium ostenditur , ut
GL III 26.24Terentius in Phormione :
GL III 26.25« † ei loco exaduersum /
G 213a23 k MS➚ exadversum: .i. adverbium
GL III 26.26tonstrina erat quaedam ».
GL III 26.27secundum quoque , quando pro κατά et μετά accipitur , loco
G 213a24 l MS➚ *κατα: .i. prepositione
G 213a25 m MS➚ *μετα: adverbio
GL III 26.28praepositionis est . Sallustius in Iugurthino : « secundum ea , uti
G 213a26 n MS➚ secundum (ea): prepositio
GL III 27.1debitis uterer ». Lucanus in VIII :
G 213a26 o MS➚Thes. 213a5➚ *uterer: .i. co
GL III 27.2« secundum /
G 213a27 p MS➚Thes. 213a6➚ [secun]dum: .i. intanisiu .i. adverbium ['i.e. secondly']
G 213a27 q MS➚Thes. 213a7➚m.l. [secun]dum: nó isaremsuidigud dobertar/ indadesmerecht ⁊ ita/remsuidigthib indí greic amal/ ṡodain ['or it is for a preposition (secundum) that the two examples are given, and for prepositions are the two Greek (words), in that case']
GL III 27.3Emathiam lis tanta datur ».
GL III 27.4accentum habent praepositiones acutum in fine , tam apud Graecos
G 213a28 r MS➚m.l. accentum: Accentus
G 213a28 s MS➚ accentum: .i. quando solae sunt
G 213a28 #6 MS➚ accentum: " > (ibid.) ac*utum (c): " > (213a29=27,5) qui: "
G 213a28 t MS➚Thes. 213a8➚ ac*utum (c): .i. acuit inna forciunn feisne ['i.e. the acute on their own termination']
GL III 27.5quam apud nos , qui tamen cum aliis legendo in grauem conuertitur , nisi
G 213a29 #7 MS➚ qui: ., > (213a30=27,5) convertitur: .,
G 213a29 u MS➚ aliis: .i. sonis .i. in appositione
G 213a30 w MS➚Thes. 213a9➚ legendo: col- .i. lase aralégatar .i. hísreith rann ['i.e. when they are recited, i.e. in a series of parts of speech']
G 213a30 x MS➚Thes. 213a10➚m.l. legendo: m.g. legendo .i. olégund/ .i. hifiledacht. ['legendo, i.e. by reading, i.e. in poetry']
G 213a30 y MS➚Thes. 213a10➚m.l. legendo: el- quod bonum nó hicomsuidigud .i. hítosug/ inna rainne fris/ataet incomṡuig- ['[…] or in composition i.e. at the beginning of the part of speech with which the composition takes place (lit. comes)']
G 213a30 z MS➚m.l. gravem: Accentus
GL III 27.6praepostere proferantur , quod Aeolis quoque , quamuis fugiant in fine
G 213a30 aa MS➚Thes. 213a11➚ prepostere: fodéid ['at the end']
G 213a30 bb MS➚ *profe[ratur]: prepositio
G 213a31 cc MS➚Thes. 213a12➚ quod: .i. ius .i. aicend in fine ['i.e. rule, i.e. the accent on the end']
G 213a31 dd MS➚Thes. 213a13➚ in (fine): .i. hi foirciun narann olchenae ['i.e. on the end of the other parts (of speech)']
GL III 27.7acutum , in hac parte solent seruare , quos in plerisque secuti in hoc
G 213a33 ee MS➚ plerisque: .i. regulis
G 213a33 ff MS➚ hoc: .i. iure
GL III 27.8quoque sequimur . cum uero praepostere ponuntur , monosyllabae acuto ,
G 213a34 gg MS➚Thes. 213a14➚ [pre]postere: fodéid hicomasṅdís ['at the end in apposition']
G 213a34 hh MS➚ monosyllabae: .i. prepositiones
G 213a34 ii MS➚m.l. acuto: Accentus
GL III 27.9disyllabae paenultimo acuto proferuntur , nisi aliqua differentia , ut praedictum
G 217a36 kk MS➚Thes. 213a15➚ differentia: .i. fri ainm nó dobrethir ['i.e. from a noun or an adverb']
GL III 27.10est , impediat , ut Virgilius in I Aeneidos :
G 213a37 ll MS➚m.l. virgilius: virgilii/ .I./ aeneidos
GL III 27.11« maria omnia circúm »;
GL III 27.12finalem enim acuimus syllabam , ne , si paenultimam acuamus , nomen uel
GL III 27.13aduerbium putetur esse . tantam autem praepositioni tenorum mutationem
G 213a40 mm MS➚m.l. tantam .. etc.: Accentus
GL III 27.14facit ordinis commutatio , quod quibusdam pronominibus etiam enclitici uice
G 213a41 #8 MS➚ pronominibus: " > (213a42=27,15) quae: "
G 213a42 nn MS➚✍ #hand-notA enclitici: (subs.) .i. subiunctivi
GL III 27.15fungitur , quae sunt haec : mecum , tecum , secum , nobiscum , uobiscum , de
GL III 27.16quibus in pronomine latius tractatum est . nec mirum , in hac parte orationis
G 213b2 #1 MS➚ mirum: ..- > (213b4=27,17) (nec) non: ..-
GL III 27.17Romanos in fine reponere accentus , quamuis sint disyllabae , nec non Aeolis
G 213b4 a MS➚m.l. accentus: Accentus
GL III 27.18contra consuetudinem suam idem facere , cum annititur semper praepositio
G 213b5 b MS➚Thes. 213b1➚ idem: .i. buith indaiccind in fine ['i.e. the accent’s being on the end']
G 213b6 c MS➚Thes. 213b2➚ (cum) annititur: .i. lase arasisedar ['i.e. when it stands fast']
GL III 27.19sequenti dictioni et quasi una pars cum ea effertur , quamuis per
GL III 27.20appositionem proferatur , unde et acutum in grauem conuertit . idque Donatus
G 213b8 d MS➚m.l. unde .. etc.: Accentus
G 213b9 e MS➚m.l. donatus: donatus
GL III 27.21etiam in secunda arte de praepositione se intellegere confirmat his uerbis :
GL III 27.22separatae praepositiones acuuntur , coniunctae casibus aut
G 213b11 f MS➚ separatae: exemplum donati
G 213b12 g MS➚m.l. acuuntur: Accentus
GL III 27.23loquellis uim suam saepe commutant et graues fiunt .
G 213b13 h MS➚Thes. 213b3➚ [(vim)] suam: .i. nert an aiccind ['i.e. the force of their accent']
GL III 27.24Censorinus uero plenissime de his docet in libro , quem de accentibus
GL III 27.25scribit .
G 213b15 i MS➚Thes. 213b4➚ scribit: atá ocoscríbunt beos ['he is still writing it']
GL III 27.26et compositae quidem tam in nominatiuo quam in obliquis casibus ab
G 213b15 #2 MS➚ et: : > (213b17=27,27) inveniuntur: :
G 213b16 #3 MS➚ obliquis: .- > (ibid.) casibus: .- > (213b17=27,27) flexis: .-
GL III 27.27eo nominatiuo composito flexis inueniuntur , ut indoctus indocti indocto
G 213b17 #4 MS➚ inveniuntur: .- > (213b29=27,28) non: .-
GL III 27.28indoctum indocte , appositae autem non nisi cum accusatiuo uel ablatiuo ,
GL III 27.29ut in hostem , pro patria ; cum uerbo semper in compositione , ut
G 213b21 k MS➚ verbo: .i. inveniuntur
GL III 28.1induco , extorqueo , percurro , cum participiis in compositione quidem
GL III 28.2secundum uerborum figuram , ex quibus nascuntur , ut inducens , extorquens ,
G 213b23 #5 MS➚ verborum: : > (ibid.) quibus: :
GL III 28.3percurrens , et praeterea per appositionem in accusatiuo et ablatiuo
GL III 28.4secundum nomina , ut in amantem , pro docente . pronominibus uero per
GL III 28.5appositionem solam praeponitur duobus supra dictis casibus obliquis , ut in
GL III 28.6illum , de illo , et sibi praeponitur in compositione , ut imperterritus ,
GL III 28.7inexpugnabilis . nec non etiam coniunctioni inuenitur praeposita , sed non
GL III 28.8seruat uim suam , ut absque , unde , ut supra memorauimus , additio magis
G 213b31 #6 MS➚ servat: " > (213b34=28,9) ergo: "
G 213b32 l MS➚Thes. 213b5➚ suam: .i. ní remsuidigud acht adverbium ['i.e. it is not a preposition but an adverb']
GL III 28.9putatur que . ergo a praepositione abs deriuatum est aduerbium absque ,
G 213b34 m MS➚Thes. 213b6➚ absque: .i. inchenadid ['i.e. besides']
GL III 28.10quomodo ab ex extra ; similiter aduerbiis praeponitur per compositionem ,
G 213b35 n MS➚Thes. 213b7➚ extra: .i. indṡechtardid ['i.e. externally']
GL III 28.11ut perinde , subinde , deinceps , abhinc . igitur nomini quidem et per
G 213b37 #7 MS➚ igitur: ├. > (214a2=28,16) iungitur: ├.
G 213b37 o MS➚ (per) appositionem: .i. duobus casibus
GL III 28.12appositionem et per compositionem , pronomini uero per appositionem solam ,
GL III 28.13licet quibusdam mecum , tecum , secum , nobiscum , uobiscum composita
GL III 28.14esse uideantur , participio per deriuationem uel consequentiam
G 213b41 p MS➚Thes. 213b8➚ consequentiam: .i. indibsem incomsuidigud ⁊ istri immaircidetaid innaṁbriath/ar són (m.i.:) ut frango fregi fractus/ effringo effregi effractus reliqua ['i.e. not of them is the composition, and this is through the consequence (consequentiam) of the verbs, as frango, etc.']
G 214a m.s. a MS➚m.s. χriste benedic
G 214a m.s. b MS➚Thes. 215➚m.s. ?a.an de drochdub faigde ?dim ?indiu ['?a.an from bad ink, a begging of something today (?)']
GL III 28.15compositorum uerborum uel per appositionem , ceteris autem partibus per solam
G 214a1 c MS➚✍ #hand-notAm.l. ceteris .. etc.: .T. ante (cf. 215a17=31,16 l)
GL III 28.16compositionem praepositio iungitur .
GL III 28.17loco etiam coniunctionis accipi solet causalis , ut per desidiam
GL III 28.18malitiae nascuntur , id est causa desidiae . similiter propter .
GL III 28.19sunt autem apud nos multo plures quam apud Graecos . apud illos
G 214a5 d MS➚ plures: .i. prepositiones
GL III 28.20enim cum sint decem et octo praepositiones , diuersas singulae habent
G 214a6 #1 MS➚ decem: " > (ibid.) octo: " > (214a7=28,21) quae: "
GL III 28.21significationes , quae complent multarum apud nos demonstrationem , ut
G 214a8 e MS➚Thes. 214a1➚ apud (nos): .i. file linni ['i.e. which we have']
G 214a8 #2 MS➚ ut: ., > (214a10=28,23) preponitur: ., > (ibid.) similiter: .,
GL III 28.22περί pro circum et circa et erga et de et super , quando
G 214a8 #3 MS➚ peri: ./ > (214a10=28,23) similiter: ./
G 214a9 #4 MS➚ super: /. > (ibid.) memo[riae]: /.
G 214a9 f MS➚ memo[riae]: .i. quando significat .de. ut. mul/ta super/ priamo reliqua
G 214a10 g MS➚Thes. 214a2➚ [memo]riae: .i. intan ṁbís foraithmet hí .super. ['i.e. when there is recollection in super']
GL III 28.23memoriae est , ponitur ; similiter παρά pro apud et prope et praeter et
GL III 28.24propter . nec solum id , sed etiam illud causa fit , ut sint ampliores apud
G 214a11 h MS➚ id: .i. predictum
G 214a11 #5 MS➚ illud: : > (214a12=28,25) quod: :
GL III 28.25nos , quod omnia aduerbia localia , quae solent casualibus praeponi , inter
GL III 28.26praepositiones nostri posuerunt , ut supra diximus , tenoremque earum in
G 214a14 i MS➚m.l. tenoremque: Accentus
G 214a15 k MS➚ [ea]rum: .i. prepositionum
GL III 28.27eis quoque seruauerunt , ut pone tribunal , aduersum hostes , citra forum ,
G 214a15 l MS➚ eis: .i. adverbiis
GL III 28.28contra inimicos , infra tectum , supra montem , extra muros , intra urbem ,
GL III 28.29ultra Alpes . huiuscemodi enim omnia Graeci aduerbia dicunt esse , quia
GL III 28.30et certam aliquam habent significationem etiam per se posita , quod
G 214a19 #6 MS➚ habent: .- > (214a20=28,30) quod: .-
GL III 29.1praepositiones habere nolunt per se prolatae , aduerbia uero habent . et
G 214a21 m MS➚ habent: significationem per se
GL III 29.2pleraque eorum componi non possunt , omnes autem praepositiones apud illos
GL III 29.3et componi et apponi solent . praeterea haec , quae certissimam locorum
GL III 29.4habent significationem etiam per se posita , possunt apud Latinos quoque
GL III 29.5sine casualibus proferri , quod rarissime patitur praepositio . Virgilius
G 214a26 #7 MS➚ proferri: " > (ibid.) quod: "
G 214a27 n MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 29.6in II Aeneidos :
GL III 29.7« pone subit coniunx , ferimur per opaca locorum ».
GL III 29.8inueniuntur igitur apud Latinos in praepositionibus tria contraria
GL III 29.9obseruationi Graecorum , quod certae sunt significationis quaedam praepositiones , ut
G 214a30 o MS➚Thes. 214a3➚ [grae]corum: .i. dondḟorcomét file lasuidib in prepositionibus ['i.e. to the observance which these (the Greeks) have in prepositions']
G 214a30 p MS➚m.l. quod: I
G 214a30 #8 MS➚ quod: " > (ibid.) sunt: " > (ibid.) quaedam: " > (ibid.) prepositio[nes]: "
G 214a30 #9 MS➚ certae: : > (ibid.) significationis: :
GL III 29.10apud , erga , circa , inter , et quod quaedam numquam componuntur , ut
G 214a31 #10 MS➚ apud: .- > (ibid.) erga: .- > (ibid.) circa: .- > (ibid.) inter: .- > (214a 32=29,11) eae: .- > (ibid.) ipsae: .-
G 214a31 q MS➚m.l. et quod: II
GL III 29.11eae ipsae , quaedam numquam separantur , ut con , re , di , dis .
G 214a32 r MS➚m.l. quaedam: III
GL III 29.12nulla praepositio habet aspirationem , sicut nec coniunctio , cum in
G 214a34 #11 MS➚ habet: : > (ibid.) sicut: : > (ibid.) nec: :
GL III 29.13aliis sex partibus orationis sunt , quae habeant aspirationem , sunt , quae
G 214a35 s MS➚Thes. 214a5➚m.d. sunt .. etc.: .i. nítabair des/imrechta híc/ arna hí nád/ techtat tinfed/ acht arna hí nod/techtat ['i.e. he does not give examples here for those that have not aspiration, but for those that have it']
GL III 29.14non habeant , ut hara , habeo , habens , hic , huc , heu .
G 214a36 t MS➚Thes. 214a4➚ hara: mucḟoil ['pig-sty']
G 214a36 u MS➚ heu: interiectio
GL III 29.15rarissime apud prosam scribentes praepostere proferuntur
G 214a37 w MS➚ *prosa: .i. in
GL III 29.16praepositiones , monosyllabae uero etiam apud poetas difficile mutant ordinem , ut
G 214a39 #12 MS➚ difficile: .- > (214a40=29,19) nisi: .-
GL III 29.17apud Terentium in Andria :
GL III 29.18« i prae , sequor »,
G 214a40 x MS➚ *dictum (est pre): .i. predictum est
G 214a40 #13 MS➚ *dictum: " > (ibid.) pre: "
GL III 29.19nisi cum . ea enim sola tam apud poetas quam apud reliquos
G 214a41 #14 MS➚ cum: ./ > (ibid.) ea: ./
GL III 29.20praepostere cum pronominibus ponitur , ut dictum est , his : mecum , tecum ,
G 214a42 #15 MS➚ pronominibus: ., > (ibid.) his: .,
GL III 29.21secum , nobiscum , uobiscum , nec non etiam quocum , quicum , quacum ,
GL III 29.22quibuscum . mediae quoque ponuntur , ut qua de re , quam ob rem , quas
G 214b2 a MS➚ ponuntur: .i. prepositiones
GL III 29.23ob res , qua in parte .
GL III 29.24nec non habent quandam cognationem cum aduerbiis localibus
G 214b3 #1 MS➚ habent: " > (214b5=29,25) prepositiones: "
GL III 29.25plerumque praepositiones , ut in : ad locum et in loco , a et ab et e
G 214b5 b MS➚Thes. 214b1➚m.d. ut in: .i. Amal rondgab/ saichdetu dochum/ luic in adverbiis/ atá dano in prepositionibus/ ut in reliqua ['i.e. as there is a striving towards a place in adverbs, so there is in prepositions, as in etc.']
GL III 29.26et ex : de loco ( sciendum tamen , quod nulla alia pars in x desinit
GL III 29.27apud Latinos nisi nomina et ex praepositio , quae Graeca est , et uix et
G 214b8 #2 MS➚ ex: " > (ibid.) graeca: "
G 214b8 c MS➚ vix: adverbium
GL III 29.28mox et « pax » aduerbium comicum , quo utitur Terentius , quod similiter
G 214b8 d MS➚ pax: tantummodo
G 214b8 #3 MS➚ pax: .- > (ibid.) adverbium: .- > (214b9=29,28) quod: .- > (214b9=29,29) graecum: .-
G 214b9 e MS➚Thes. 214b2➚ similiter: fri .ex ['to ex']
GL III 29.29Graecum est ).
GL III 29.30sunt quae in compositione elisionem patiuntur , ut con sequente
G 214b10 f MS➚Thes. 214b3➚ elesionem: tóbe ['elision']
GL III 29.31uocali : coeo , coarguo , coarto , cohaereo , coaequo . contra pro sequente
G 214b11 g MS➚ coeo: .i. con ⁊ eo
G 214b12 h MS➚Thes. 214b4➚ contra: fri con ['to con']
G 214b12 i MS➚Thes. 214b4a➚ pro: .i. aní as .pro. ['i.e. the pro']
GL III 30.1uocali d assumit : prodes , prodest , proderam , prodesse . quaedam etiam
G 214b12 #4 MS➚ d: " > (ibid.) assu[mit]: "
GL III 30.2syncopam passa sunt , ut supra pro supera et infra pro infera et
GL III 30.3extra pro extera . nam antiqui trisyllabae ea proferebant , ut Cicero in
GL III 30.4Arato :
GL III 30.5« toruus Draco serpit supter superaque retorquens /
GL III 30.6sese ».
GL III 30.7tenuit tamen , ut disyllaba magis ea proferantur .
GL III 30.8nec solum praepositiones , sed etiam aduerbia sunt ea pro uaria
G 214b19 #5 MS➚ nec: .- > (ibid.) solum: .- > (214b20=30,8) sunt: .- > (214b20=30,9) accipienda: .-
G 214b20 k MS➚ ea: .i. supra ⁊ infra ⁊ extra
GL III 30.9significatione accipienda . oportet autem scire , quod Graeci proprium dicunt
GL III 30.10esse praepositionis , ut nihil certum per se positae sine aliis partibus
G 214b22 l MS➚ positae: .i. prepositiones
GL III 30.11orationis significare possint , ut supra dictum est , quales sunt paene apud nos
GL III 30.12quoque omnes monosyllabae , ut ad , ob , per , pro , prae , a , ab , abs , cum ,
G 214b25" m MS➚ [mo]nosyllabae: .i. prepositiones
GL III 30.13de , e , ex , nec non etiam disyllabarum quaedam , ut ante , praeter . hae
G 214b25" n MS➚ etiam: .i. quales sunt
GL III 30.14enim ad sensus sequentium significationes suas accommodant , ut ad modo
GL III 30.15personae modo loco , est quando tempori adiungitur uel numero : personae ,
GL III 30.16ut Virgilius in I :
G 214b29" o MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 30.17« ad te confugio et supplex tua numina posco »;
GL III 30.18loco , ut idem in I :
GL III 30.19« prima quod ad Troiam pro caris gesserat Argis »;
G 214b31" p MS➚m.l. prima .. etc.: virgilius
GL III 30.20tempori , ut Sallustius in I historiarum : « ad bellum Persi
GL III 30.21Macedonicum »; numero : ad quinquaginta milia . in compositione quoque
GL III 30.22modo intentiuum est , ut approbat , affirmat ; modo ad personam aliquam
G 214b34" q MS➚Thes. 214b5➚ inten[tivum]: .i. indidmech .i. derbaid ní ['i.e. intentive, i.e. it certifies something']
GL III 30.23uel rem dirigitur , ut alloquitur , arridet . similiter et aliae supra dictae
GL III 30.24diuersas habent significationes .
GL III 30.25quae uero certae alicuius sunt significationis , quamuis secundum
G 214b39 #6 MS➚ quamvis: .- > (214b40=30,26) debeant: .- > (214b41=30,27) tamen: .- > (215a5=31,4) sunt: .- > (ibid.) receptae: .-
GL III 30.26Graecorum rationem pleraeque inter aduerbia poni debent , id est supra , infra ,
GL III 30.27extra , pone et huiuscemodi alia , tamen , quia et casualibus plerumque
G 214b41 #7 MS➚ quia: : > (214b42=30,28) preponuntur: : > (215a3=31,2) ideo: :
GL III 30.28praeponuntur et grauantur more praepositionum et loco plerumque
G 214b42 r MS➚m.l. gravantur: Accentus
G 215a m.s. a MS➚m.s. sanctus patricius
G 215a m.s. b MS➚m.s. criste benedic
GL III 31.1Graecarum accipiuntur , ut dictum est , praepositionum , ut supra caelum ,
GL III 31.2ὑπὲρ τὸν οὐρανόν , infra terram , ὑπὸ τὴν γῆν , ideo non penitus
G 215a3 #1 MS➚ non: " > (215a4=31,2) irrationabiliter: "
GL III 31.3irrationabiliter ab artium scriptoribus Latinarum inter praepositiones
GL III 31.4quoque sunt receptae .
GL III 31.5inueniuntur tamen in aliis etiam partibus praepositiuae , non tamen
G 215a6 c MS➚Thes. 215a1➚m.l. inveniuntur: .i. alaaili diib hí/ remthechtas ut/ prepositiones alaaili dano/ it coitchenra eter/ remthechtas et/ tiarmoracht ut/ hic.. ['i.e. some of them in anteposition, as praepositives, others then are common both in anteposition and in postposition, as hic']
GL III 31.6semper nec omnes ad eandem speciem pertinentes , ut ne aduerbium
GL III 31.7dehortandi et hic pronomen praepositiuum , quod tamen licet etiam
GL III 31.8postponere , ut hic homo et homo hic nulla ordinis confusione tam a
G 215a10 d MS➚Thes. 215a2➚ nulla: .i. ni fail chumscugud ṅhuirdd and huare is dilmain ṅdo chechtar ṅhái ['i.e. there is no change of order there, because either is permissible to it']
GL III 31.9poetis quam a sine metro scribentibus bene dicitur . iure igitur sola haec
G 215a11 e MS➚Thes. 215a3➚ (bene) dicitur: cáineperr ['it is well said']
GL III 31.10pars , id est praepositio , a loco , quem proprium possidet , nomen accepit .
G 215a12 #2 MS➚ loco: " > (ibid.) quem: "
G 215a12 f MS➚Thes. 215a4➚ proprium: .i. arremṡuidigud do rannaib ['i.e. their being placed before parts of speech']
GL III 31.11saepe et uerbis desunt praepositiones , ut Virgilius in I :
G 215a13 #3 MS➚ desunt: .- > (215a15=31,13) et: .-
G 215a13 g MS➚Thes. 215a5➚ desunt: .i. ní biat remsuidigthi friu huaraib ['i.e. sometimes there are no prepositions with them']
G 215a14 h MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 31.12« una eurusque notusque ruunt »,
GL III 31.13pro eruunt , et praepositionibus uerba , ut idem in III :
G 215a15 i MS➚Thes. 215a6➚ prepositionibus: biit remsuidigthi huaraib cenbriathra leo ['there are sometimes prepositions without verbs by them']
GL III 31.14« o mihi sola mei super Astyanactis imago »,
G 215a16 k MS➚m.l. [o mihi] sola etc.: virgilius
GL III 31.15super pro superes .
GL III 31.16compositae praepositiones cum aliis partibus in illarum potestatem
G 215a17 l MS➚✍ #hand-notAm.l. compositae .. etc.: .T. retro (cf. 214a1=28,15 c)
G 215a17 m MS➚ illarum: .i. partium
GL III 31.17concedunt , ut incuruus , adoro , abhinc , proinde ; nam in absque magis
G 215a18 n MS➚Thes. 215a7➚ concedunt: foscochet ['they remove']
G 215a19 o MS➚Thes. 215a8➚ nam: is airi nithabur són ['therefore I do not give this']
G 215a19 #4 MS➚ magis: " > (215a20=31,18) quam: "
GL III 31.18additio est que syllabae , ut diximus , quam coniunctio . uerba , quia
G 215a20 #5 MS➚ verba: .- > (ibid.) quia: .- > (215a21=31,19) significant: .-
G 215a20 p MS➚Thes. 215a9➚m.l. verba: .i. nert nainmnich/thae pronominis hicetni per/sin brethre ⁊ nert na/inmnedo anmmae/ hitertpersin brethre ⁊ n/ert togarthado hí/persin tánáisi brethre ['i.e. the force of naming a pronoun (is) in the first person of a verb, and the force of a nominative of a noun in the third person of a verb, and the force of a vocative in the second person of a verb']
GL III 31.19nominatiuum semper significant uel uocatiuum , ideo in compositione semper
GL III 31.20habent praepositiones , quomodo et nominatiui nominum et uocatiui .
G 215a22 #6 MS➚ habent: " > (ibid.) quomodo: "
GL III 31.21est quando praepositio loco coniunctionis , ut dictum est , accipitur
GL III 31.22tam apud Graecos quam apud nos , ut propter te , hoc est tui causa ;
G 215a25 q MS➚Thes. 215a10➚ propter: .i. aicsenogud comacomuil do buith híremsuidigud ['i.e. giving the reason why a conjunction is in a preposition']
GL III 31.23tunc enim loco causalis coniunctionis accipitur , quando διά Graecam
G 215a26 r MS➚ accipitur: .i. propter
G 215a27 s MS➚ [grae]cam: prepositionem
G 215a27 t MS➚ significat: propter
GL III 31.24significat . Virgilius in IIII Aeneidos :
G 215a27 u MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 31.25« te propter Libycae gentes Nomadumque tyranni /
G 215a27 w MS➚ té: aenea
GL III 31.26odere »;
GL III 31.27quando uero παρά significat , praepositionis uim sine dubio defendit . idem
G 215a30 x MS➚m.l. idem poeta: virgilius
GL III 31.28poeta in VIIII :
GL III 31.29« siue Padi ripis Athesim seu propter amoenum ».
GL III 32.1similiter ob loco causalis poni solet coniunctionis ( Virgilius in XI :
G 215a32 y MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 32.2« cuius ob auspicium infaustum moresque sinistros »),
GL III 32.3cum in compositione semper praepositionis habeat significationem , ut
G 215a34 z MS➚Thes. 215a11➚ habeat: ol ['because']
GL III 32.4idem in VI :
GL III 32.5« magnas obeuntia terras /
G 215a35 aa MS➚m.l. magnas .. etc.: virgilius
GL III 32.6tot maria intraui duce te ».
GL III 32.7nec non cum aliis partibus coniuncta simul cum illis loco coniunctionis
G 215a36 bb MS➚ coniuncta: .i. in compositione
GL III 32.8causalis accipitur , ut quamobrem pro quapropter . Cicero in I
GL III 32.9inuectiuarum : « quamobrem , ut saepe iam dixi , discede ».
GL III 32.10cum apud Graecos separata praepositio tribus soleat casibus praeponi ,
GL III 32.11id est genetiuo , datiuo , accusatiuo , apud nos duobus solis praeponitur , id
GL III 32.12est accusatiuo et ablatiuo , nisi Ἑλληνισμῷ utatur auctoritas , ut Virgilius
G 215a42 cc MS➚Thes. 215a12➚ ellinismo: .i. ainmm ṅgnúso trisa ṅacomol/tar remsuidigud/ dogenitin. ['i.e. name of a figure by which a preposition is joined to a genitive']
G 215a42 dd MS➚✍ #hand-notAm.i. ellinismo: ellinismo.
G 215b1 a MS➚✍ #hand-notAm.l. virgilius: virgilii/ III/ georgicon
GL III 32.13in III georgicon :
GL III 32.14« et crurum tenus a mento palearia pendent »,
GL III 32.15genetiuo est usus secundum Graecos pro ablatiuo , quamuis apud Graecos
G 215b3 b MS➚ (est) usus: .i. virgilius
G 215b3 c MS➚Thes. 215b1➚ (secundum) graecos: fochosmailius ṅgréc ['after the likeness of the Greeks']
GL III 32.16τὸ ἄχρις , quod est tenus , non praepositio , sed aduerbium esse
GL III 32.17ostenditur ; itaque apud nos quoque raro praeponitur . idem in II georgicon :
GL III 32.18« hactenus aruorum cultus et sidera caeli ».
G 215b5 d MS➚✍ #hand-notAm.l. hactenus .. etc.: virgilii/ II/ georgicon
GL III 32.19idem in II Aeneidos :
G 215b6 e MS➚✍ #hand-notAm.l. idem: virgilii/ II/ georgicon
G 215b6 #1 MS➚m.l. ¹ (aeneidos corr. prima man. in ras.)
GL III 32.20« capulo tenus abdidit ensem ».
GL III 32.21nominatiuo uero per compositionem addita praepositio per omnes manet et
GL III 32.22obliquos casus . ideo autem nominatiui per appositionem non recipiunt
G 215b9 #2 MS➚ ideo: /. > (215b11=32,23) quia: /.
GL III 32.23praepositiones , quia per intransitiuam dicuntur elocutionem , id est non
GL III 32.24transeuntem ab alia ad aliam personam , ut percurrit homo excelsus ; ecce ,
G 215b12 f MS➚ alia: persona
GL III 32.25quia nominatiui sunt , nullam habent transitionem . accusatiuus uero et
GL III 32.26ablatiuus , cum transitiui sunt , recipiunt separatas praepositiones : separatae
G 215b16 g MS➚Thes. 215b2➚ [sepa]ratae: hicomasṅdís ['in apposition']
GL III 32.27enim eae semper transitionem significant . itaque uerba quoque , quia
G 215b16 h MS➚ eae: prepositiones
G 215b16 #3 MS➚ itaque: " > (215b19=32,29) possunt: " > (ibid.) adiungi: "
GL III 32.28semper adiuncta sunt quantum ad intellectum uel nominatiuo uel uocatiuo et
GL III 32.29carent casibus , iure non possunt per appositionem adiungi praepositioni ;
GL III 32.30nihil enim carens casu per se transitiuum potest esse .
G 215b20 #4 MS➚ *nihil: .- > (ibid.) carens: .- > (ibid.) potest: .- > (215b20=33,1) prepo[sitio]: .-
G 215b20 #5 MS➚ (per) se: : > (ibid.) transitivum: : > (ibid.) esse: :
GL III 33.1praepositio , quando per defectionem uerborum profertur , generalem
G 215b21 i MS➚Thes. 215b3➚m.l. *(per) defectionem: .i. remsuidigud/ aoinur cen/ brethir ['i.e. a preposition alone without a verb']
G 215b21 k MS➚ *profertur: .i. prepositio
GL III 33.2seruat accentuum regulam : [ ab acuto incipit ] ut Virgilius in III
G 215b32 l MS➚m.l. accentuum regulam: Accentus
GL III 33.3Aeneidos :
GL III 33.4« o mihi sola mei súper Astyanactis imago »,
G 215b23 m MS➚m.l. o mihi .. etc.: virgilius
G 215b23 n MS➚Thes. 215b4➚ super: artáa ['survives']
GL III 33.5et Terentius in Andria :
GL III 33.6« adeo modesta , adeo uenusta , ut nihil súpra »;
GL III 33.7et hoc ad similitudinem Graecorum . Homerus :
G 215b25 o MS➚ hoc: .i. ius predictum
GL III 33.8« ἀλλ ᾽ ἄνα »,
GL III 33.9« ἔνι τοι φρένες »,
GL III 33.10« πάρα δ ᾽ ἀνήρ »,
GL III 33.11« χαλεπὴ δὲ θεοῦ ἔπι μῆνις ».
GL III 33.12nec non etiam si praepostere proferatur , ut Virgilius in XII :
G 215b27 p MS➚ nec (non): .i. servat accentuum legem
G 215b28 q MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 33.13« decus imperiumque Latini /
GL III 33.14te pénes ».
G 215b29 r MS➚Thes. 215b5➚ (te) penes: .i. islatso ['i.e. it is yours']
GL III 33.15hoc quoque a Graecis . Homerus :
G 215b29 s MS➚ hoc: .i. sumptum est
GL III 33.16« μάχῃ ἔνι κυδιανείρῃ »,
GL III 33.17« ᾧ ἔπι πόλλ ᾽ ἐμόγησα »,
G 215b30 #6 MS➚m.l. . (ωι επι τομ εαμαογησα Ms.)
GL III 33.18« νεῶν ἄπο καὶ κλισιάων ».
GL III 33.19est tamen quando postposita quoque grauatur , si genetiuus sequatur
G 215b32 t MS➚m.l. gravatur: Accentus
G 215b32 u MS➚ gravatur: prepositio
G 215b32 #7 MS➚ genitivus: " > (ibid.) redditus: "
GL III 33.20redditus ad supra positum accusatiuum uel ablatiuum , ut si dicam : uirtutem
G 215b34 #8 MS➚ [vir]tutem: .- > (215b34=33,21) propter: .-
GL III 33.21proptèr imperatoris uel iustitia ' ecn legum . sin autem in fine sit
G 215b34 #9 MS➚ iustitia: : > (ibid.) in: :
G 215b34 #10 MS➚ sín:
G 215b35 #11 MS➚ fine: ., > (215b35=33,22) sensus: .,
GL III 33.22praepositio sensus , omni modo generalem seruat accentuum legem [ ab acuto
G 215b36 w MS➚m.l. accentuum legem: Accentus
GL III 33.23incipit ], ut homines mille uenerunt súpra , nisi differentia prohibeat , sicut
G 215b36 #12 MS➚ incipit: .- > (215b37=33,23) nisi: .-
GL III 33.24dictum est , ut circum ( Virgilius in I Aeneidos :
G 215b38 x MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 33.25« maria omnia circúm »),
GL III 33.26in fine acuitur , ne aduerbium uel nomen esse putetur , sicut et apud
G 215b39 y MS➚m.l. acuitur: Accentus
G 215b40 z MS➚Thes. 215b6➚ sicut: aiccend inuilt dano hisuidiu apud graecos ['in this, then, the Greeks have the accent on the ultima']
G 215b40 aa MS➚ dia: (subs.) .i. prepositio
GL III 33.27Graecos διά . et si loco aduerbiorum uel interiectionum accipiuntur , similiter
GL III 34.1mutant accentum sibi destinatum . Terentius in eunucho :
G 215b42 bb MS➚Thes. 215b7➚ distinatum: .i. aiccend saindiles inna remsuidigthe ['i.e. the peculiar accent of the prepositions']
G 216a m.s. a MS➚m.s. criste benedic
GL III 34.2« pèrpulchra credo † munera aut nostris similia »,
G 216a1 b MS➚ perpulcra: (per:) pro valde
GL III 34.3et Lucanus in II :
GL III 34.4« prô tristia fata ! /
G 216a2 c MS➚ pro: .i. interiectio
GL III 34.5quis fuit ille dies , Marius quo moenia uictor ?».
GL III 34.6hoc tamen quoque Graecis auctoribus facimus . sicut enim praepositiones
GL III 34.7loco aduerbiorum , sic etiam aduerbia loco praepositionum solent poni .
GL III 34.8Homerus :
GL III 34.9« γέλασσε δὲ πᾶσα περὶ χθών »,
GL III 34.10περί pro πέριξ , praepositionem posuit pro aduerbio . idem :
GL III 34.11« Ἴλιον εἴσω »,
GL III 34.12pro εἰς Ἴλιον , aduerbium pro praepositione . nihil igitur mirum , apud
GL III 34.13nos quoque praepositiones pro aduerbiis uel aduerbia pro praepositionibus
GL III 34.14inueniri , cum etiam loco nominis ea soleant accipi , ut Virgilius :
G 216a12 d MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 34.15« mane nouum »;
G 216a12 e MS➚Thes. 216a1➚ mane: .i. anmman dorónta dedobriathraib ['i.e. nouns which have been made of adverbs']
GL III 34.16« sponte sua ».
GL III 34.17Statius in XI :
GL III 34.18« at tu , pudet , hostia regni , /
GL III 34.19hostia nate iaces , ceu mutus et e grege sanguis . /
GL III 34.20ei mihi primitiis ararum et rite nefasto /
G 216a15 #1 MS➚ nefasto .:
GL III 34.21libatus »,
GL III 34.22rite pro ritu posuit . praepositiones quoque tam pro aduerbiis quam
G 216a15 f MS➚ rite: adverbium pro nomine
G 216a15 g MS➚ posuit: statius
GL III 34.23pro coniunctionibus inueniuntur , ut ostendimus . non bene tamen stoici
GL III 34.24praepositionem inter coniunctiones ponebant , praepositiuam coniunctionem
G 216a18 #2 MS➚ prepositionem: " > (216a19=34,25) eam: "
GL III 34.25eam nominantes , cum coniunctio et nominibus et uerbis et omnibus tam
GL III 34.26declinabilibus quam indeclinabilibus per appositionem soleat adiungi ; nec
GL III 34.27solum praeponitur , sed etiam subiungitur tam apud poetas quam apud
GL III 35.1sine metris scribentes ; praepositio uero , ut saepe dictum est , et praeponi
GL III 35.2uult semper , cum recto ordine ponitur , et uerbis ceterisque partibus
G 216a24 #3 MS➚ cum: .- > (216a25=35,2) ponitur: .-
GL III 35.3indeclinabilibus nisi in compositione non adiungitur .
GL III 35.4de potestate praepositionum
GL III 35.5separatae praepositiones uel accusatiuo uel ablatiuo adiunguntur ,
GL III 35.6compositae uero tam nominatiuo quam ceteris omnibus obliquis , qui ex
G 216a30 #4 MS➚ composito: " > (216a31=35,7) nominativo: "
GL III 35.7composito nascuntur nominatiuo . et est quando eandem habent tam in
GL III 35.8compositione quam in appositione significationem , ut inuado hostem et in
G 216a32 h MS➚Thes. 216a2➚ significationem: inni ['signification']
G 216a32 #5 MS➚ significationem: : > (216a34=35,9) diversam: :
GL III 35.9hostem uado , in utroque enim contra significat ; est quando diuersam , ut
G 216a34 i MS➚ significat: in
G 216a34 k MS➚ quando: .i. habent
GL III 35.10de te loquor , id est tui causa loquor , deprimo , hoc est infra premo ;
G 216a34 l MS➚Thes. 216a3➚ de (te): .i. aicsenogud in .de./ hicomasṅdís. aid/bligod and hi/comsuidigud. ['i.e. causality in de (when) in apposition, intensification therein (when) in composition']
GL III 35.11est quando abundant syllabice , id est auctionis syllabarum causa
G 216a36 m MS➚ syllab*ice (a): adverbium
G 216a36 #6 MS➚m.l. . (syllabice ex syllabaice)
GL III 35.12tantummodo nulla significationis additione , ut emori pro mori ; est quando
G 216a38 n MS➚Thes. 216a4➚ emori: nombáad ['that he might die']
GL III 35.13localem uim possident quadripertitam , ut uenio per forum , proficiscor ad
G 216a39 o MS➚ quadripertitam: .i. per locum ad locum in loco de loco
G 216a40 #7 MS➚m.l. O- (per .. a sine err.)
GL III 35.14Graeciam , in Italia sum , a Sicilia uenio ( cum apud Graecos praepositio
G 216a41 p MS➚ cum: .i. adit solet
G 216a41 #8 MS➚ *cum: .- > (216b1=35,16) facit: .- > (ibid.) sic addit: .-
GL III 35.15composita cum dictionibus aliis quibusdam paenultimam habentibus acutam
G 216b1 a MS➚m.l. acutam: Accentus
GL III 35.16antepaenultimam eam facit , si addit significationi aliquid , ut πλησίος
G 216b2 b MS➚ significationi: intellectui
GL III 35.17παραπλήσιος , apud nos in uno aduerbio hoc solet facere , índe , déinde , éxinde ,
G 216b3 c MS➚Thes. 216b1➚ hoc: .i. ind aiccend do brith for antepeneuilt ['i.e. the bringing the accent on the antepenult']
GL III 35.18próinde , súbinde , ne , si grauetur praepositio , per appositionem esse
GL III 35.19putetur ante aduerbium , quod fieri non licet ); est quando significantiae causa
G 216b5 d MS➚Thes. 216b2➚ quod: .i. abuitsem hicomsuidigud ante adverbium ['i.e. that it should be in composition before an adverb']
G 216b6 e MS➚Thes. 216b3➚ significantiae (causa): do immdogod forggnuso ['to enhance significance (?)']
GL III 35.20assumitur praepositio , ut Virgilius in I georgicon :
G 216b7 f MS➚✍ #hand-notAm.l. virgilius: virgilii/ .I./ georgicon
GL III 35.21« numquam inprudentibus imber /
G 216b7 g MS➚ impru[dentibus]: .i. quasi prudentibus
GL III 35.22offuit »;
GL III 35.23est quando priuationem , id est abnegationem , significat , ut impius ,
G 216b9 h MS➚ significat: .i. prepositio
G 216b9 i MS➚ expes: extra spem
GL III 35.24expes . sunt quae similem habent potestatem , ut ab a , ex e , quae etiam
G 216b10 k MS➚Thes. 216b4➚ [si]milem: .i. locdatu indib huilib ['i.e. locality in them all']
GL III 35.25localem possident significationem . ex uero et pro causali coniunctione
GL III 35.26potest accipi , ut ex insidiis illius hoc patior , id est insidiarum illius
GL III 35.27causa ; priuationem quoque significat , ut supra dixi , ut expes , exlex , et
G 216b14 #1 MS➚ significat: .- > (216b15=35,27) et: .-
G 216b14 l MS➚ expes: extra spem
G 216b14 m MS➚ exlex: extra legem
GL III 35.28ordinem , ut Virgilius in VII :
G 216b15 n MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 35.29« exin Gorgoneis Allecto infecta uenenis »;
GL III 36.1et loco aduerbii extra fungitur , ut exul : extra solum et excludo :
G 216b16 #2 MS➚ adverbii: " > (ibid.) extra: "
G 216b16 #3 MS➚ adverbii: /. > (216b17=36,2) quam[vis]: /.
GL III 36.2extra cludo , quamuis extra quoque et omnia localia , ut saepe
G 216b18 #4 MS➚ [quam]vis: .- > (216b20=36,4) ponunt: .-
GL III 36.3memorauimus , aduerbia , quae casibus solent adiungi , nostri inter praepositiones
GL III 36.4ponunt .
GL III 36.5temporalia [ et localia ] quoque aduerbiorum quaedam in praepositiones
G 216b20 o MS➚ temporalia: . vel ponunt da-
G 216b20 #6 MS➚ *localia: " > (216b21=36,5) quaedam: " > (216b21=36,6) transferuntur: " > (216b22=36,6) vel (nomina): "
G 216b20 #5 MS➚m.l. . (et om. Ms.)
GL III 36.6transferuntur [ et nomina ], ut pridie kalendas [ et aduersus uel
G 216b22 p MS➚ pridie: .i. prepositio híc
G 216b22 q MS➚ adversus: nomen vel adverbium
GL III 36.7aduersum hostes ]. subtractae quoque nominibus quibusdam loco aduerbiorum
G 216b23 r MS➚ subtractae: prepositiones
GL III 36.8ea faciunt accipi , ut domo uenio pro a domo et domi sum pro in
G 216b24 s MS➚ ea: nomina
G 216b24 t MS➚Thes. 216b5➚ (á) do[mo]: .i. foxol óluc isindobrethir/ asberr domo ['i.e. removal from a place (is implied) in the adverb domo']
G 216b25 u MS➚ [(á) do]mo: .i. adverbium
GL III 36.9domo et domum eo pro ad domum . et inuicem pro se ponuntur
G 216b25 w MS➚ domum (eo): adverbium
GL III 36.10praepositiones , ut in urbem uenio pro ad urbem et per urbem sum
G 216b27 x MS➚Thes. 216b6➚ in (urbem): donchathraig ['to the city']
GL III 36.11pro in urbe . adeo autem plerumque localem habent significationem
GL III 36.12praepositiones , quod aduerbia quoque ex his quaedam localia nascuntur :
G 216b29 y MS➚Thes. 216b7➚ quod: ol ['because']
GL III 36.13ex , extra , extrinsecus ; sub , subter ; in , infra , intra , intus . sed etiam
G 216b30 z MS➚Thes. 216b8➚ extra: indṡechtardaid ['externally']
G 216b31 aa MS➚Thes. 216b9➚ infra (intra intus): o in huile sin ['all this (infra, intra, intus, is derived) from in']
G 216b31 #7 MS➚ sed: : > (216b34=36,15) numerant: :
GL III 36.14haec , ut supra dictum est , quia loco praepositionum saepe solent poni ,
GL III 36.15cum casibus adiunguntur , artium scriptores inter praepositiones
GL III 36.16numerant .
GL III 36.17cum igitur , ut supra memorauimus , per appositionem duobus casibus
GL III 36.18adiungantur praepositiones , accusatiuo et ablatiuo , de singularum
GL III 36.19significatione disseramus , et primo de his , quas accusatiuus sequitur .
G 216b37 #8 MS➚ disseramus: " > (ibid.) et: "
G 217a m.s. a MS➚m.s. criste benedic
GL III 36.20unisyllabae , ut plerisque Latinorum uidetur , sunt hae : ad , ob , per ,
GL III 36.21post , cis , trans ; bisyllabae : apud , ante , citra , circum , circa , contra , erga ,
GL III 36.22extra , inter , intra , infra , iuxta , prope , pone , ultra , praeter , propter ,
GL III 36.23supra , usque , penes ; trisyllabae : circiter , aduersus , secundum . ex his
G 217a1" b MS➚ his: .i. prepositionibus predictis
GL III 36.24pleraeque apud Graecos inter aduerbia ponuntur , ut saepe docuimus , quod
G 217a2" #1 MS➚ ponuntur: :- > (217a5"=36,26) et: :- > (217a9"=36,29) et: :-
GL III 36.25certam habent significationem etiam per se positae , quod in
G 217a3" #2 MS➚ habent: : > (217a4"=36,25) quod: :
GL III 36.26praepositionibus abnegant esse per se positis , et quod licet tam poetis quam oratoribus
G 217a4" c MS➚ abnegant: graeci
GL III 36.27sine reprehensione et praeponere et postponere ea casibus , cum
G 217a7" d MS➚ *ea: pleraque
G 217a7" #3 MS➚ cum: " > (217a9"=36,29) solent: "
GL III 36.28praepositiones , de quibus nulla dubitatio est , nisi poetica auctoritas postponere
G 217a8" e MS➚ *poetica (auctoritas): fiat
GL III 36.29non solet , et quod eorum pleraque componi non possunt , cum
GL III 36.30praepositiones omnes apud illos talem naturam habeant , ut et componi et separari
G 217a11" #4 MS➚ (talem) naturam: .- > (ibid.) ut: .-
GL III 37.1possint . nostri uero ideo inter praepositiones eas dictiones posuerunt , quia
GL III 37.2semper praepositiuae sunt , nisi licentia hoc poetica mutauerit , et
G 217a15 f MS➚m.l. gravantur: Accentus
G 217a15 #5 MS➚ gravantur: : > (217a15=37,3) quod: :
GL III 37.3grauantur praepositae , quod praecipue suum est praepositionis . sunt autem
GL III 37.4pleraque huiuscemodi aduerbia localia , ut cis , trans , apud , ante , contra ,
GL III 37.5circum et reliqua similia . de singularum igitur ui et significatione , ut
G 217a18 g MS➚Thes. 217a1➚ vi: .i. in i comsuidigud fa hicomasṅdís/ bíit fa an/díis ['i.e. whether they are in composition or in apposition or in both of them']
G 217a19 h MS➚Thes. 217a2➚ significatione: .i. cisi chiall bís indib amal rondgab proximitas in .ad ['i.e. what is the meaning that is in them, as there is proximity in ad']
GL III 37.6ualemus , disserere conemur .
GL III 37.7ad tam in compositione quam in appositione plerumque
GL III 37.8proximitatem significat , ut adeo , adcurro , aduenio , assideo , ad Troiam pro iuxta
G 217a21 i MS➚Thes. 217a3➚ adeo: saigim ['I go towards']
GL III 37.9Troiam , ad urbem pro iuxta urbem , « ad balneas Pallacinas », hoc est
G 217a23 k MS➚Thes. 217a4➚m.l. (ad) balneas: .i. ocnafothairc/thib palnacdib .i./ de nomine philophi ar/aanic acenelae fo/thaircthesin., ['i.e. at the Pallacine baths: from the name of a philosopher who invented that kind of baths']
GL III 37.10iuxta balneas . est etiam causalis , ut ad quid hoc fecisti ? hoc est
G 217a24 #6 MS➚ est: .- > (217a25=37,11) et: .-
G 217a25 l MS➚Thes. 217a5➚ quid: cia ar neoch dorrignis ['for what have you done it?']
GL III 37.11cuius causa , et similitudinis , ut accommodatus , adaequatus , assimilis ,
G 217a26 m MS➚Thes. 217a6➚m.l. accomodatus: .i. dóchomadas/aigthe .i. coma/dasogod ⁊ chosmai/ligud neich dialai/liu., ['i.e. accommodated, that is, (the) accommodation and assimilation of one to another']
GL III 37.12ad unguem . significat etiam contrarietatem , ut ad illum mihi pugna est ,
G 217a27 n MS➚Thes. 217a7➚ ad ungem: do ingin ['to (the) nail']
GL III 37.13hoc est contra illum . pro temporali quoque accipitur , ut Sallustius
G 217a28 o MS➚ temporali: .i. prepositione
GL III 37.14in I historiarum : « ad bellum Persi Macedonicum », hoc est
GL III 37.15usque ad bellum Persi . additionis quoque , ut ad haec mala .
G 217a30 p MS➚ additionis: .i. ad
G 217a30 q MS➚Thes. 217a8➚ (ad) haec (mala): .i. inna olcsa amal nibed .ad and ['i.e. these evils, as if ad were not there']
GL III 37.16ob tam in appositione quam in compositione inuenitur , sed quando
GL III 37.17per appositionem ponitur , uim obtinet διά Graecae praepositionis , quae
G 217a33 #7 MS➚ *quae: : > (217a34=37,18) prepositio: :
GL III 37.18pro causali coniunctione accipitur , ut Virgilius in XI :
G 217a34 r MS➚ prepositio: ob
G 217a34 s MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 37.19« cuius ob auspicium infaustum moresque sinistros »,
GL III 37.20uel loco pro uel κατά Graecae , cum accommodatiua sunt , intellegitur .
GL III 37.21idem poeta in IIII georgicon :
G 217a37 t MS➚m.l. idem poeta: virgilii/ .IIII./ georgicon
GL III 37.22« haud quaquam ob meritum »,
GL III 37.23id est pro merito , κάτ ᾽ ἀξίαν . in compositione uero significationem
G 217a38 #8 MS➚ (pro) merito: " > (ibid.) καταξιαν: "
G 217 m.i. u MS➚m.i. Ox XIII
G 217a m.i. w MS➚Thes. 217a➚m.i. memmbrum naue droch dub ó ní epur na haill ['New parchment, bad ink. O I say nothing more.']
GL III 37.24contra uel circum complet : contra , ut obuius , occurro , oppono , obicio ;
GL III 37.25circum uero , ut obumbro , obambulo .
GL III 37.26per et componitur et separatur et significat διά Graecam localem ,
GL III 37.27ut Virgilius in I georgicon :
G 217b1 a MS➚m.l. virgilius: virgilii/ .I. georgicon
GL III 38.1« circum perque duas in morem fluminis Arctos »,
GL III 38.2et perrumpor διαρρήγνυμι . sciendum autem , quod omnia localia possunt
G 217b2 #1 MS➚ perrumpor: (per:) : > (217b3=38,2) διαρηγνυαμαι: (δια:) :
G 217b2 #2 MS➚ perrumpor: (rumpor:) .- > (217b3=38,2) διαρηγνυαμαι: (ρηγνυαμαι:) .-
GL III 38.3eadem etiam temporalia esse , ut per medium forum et per medium
GL III 38.4diem dicimus . nec non etiam aliis rebus ad eandem figurationem omnia
GL III 38.5localia possunt adiungi , ut per uirtutem fio laudabilis , in quo quasi
GL III 38.6locus laudis ostenditur fuisse uirtus . est etiam iurandi , in quo uim obtinet
G 217b9 b MS➚ iurandi: .i. per
G 217b9 c MS➚ obtinet: per
GL III 38.7πρός Graecae , quae apud illos quoque in iureiurando accipitur , ut per
G 217b9 #3 MS➚ προς: " > (217b10=38,7) quae: "
G 217b10 d MS➚Thes. 217b1➚ (in) iureiurando: hifírlugu ['in (the) true oath']
GL III 38.8Iouem πρὸς τοῦ Διός . Virgilius in X :
G 217b11 e MS➚Thes. 217b2➚ (per) iovem: tar ioib ['by Jupiter']
G 217b11 f MS➚Thes. 217b3➚ (προς) του (διος): tarsnadeo ['by the gods']
G 217b11 g MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 38.9« per te , per qui te talem genuere parentes ».
G 217b11 h MS➚Thes. 217b4➚ per (te): torutsu ['by you']
G 217b11 #4 MS➚ per: .- > (217b12=38,9) potentes: .-
G 217b12 i MS➚m.l. c(orruptela?) (cf. app. cr. 2)
GL III 38.10est etiam perfectiuum plerumque in compositione , ut perficio , percurro ,
G 217b13 k MS➚ *perfecti: operis
G 217b13 #5 MS➚ *perfecti: . > (ibid.) unde: .
GL III 38.11perseuero , percipio , peroro . aduerbii quoque uim obtinet , quando pro
G 217b15 l MS➚ obtinet: .i. per
GL III 38.12ualde accipitur , ut Terentius in Andria :
GL III 38.13« per ecastor scitus puer est natus Pamphilo ».
G 217b16 m MS➚Thes. 217b5➚ per: indadbol ['greatly']
G 217b16 #6 MS➚ per: ./ > (ibid.) scitus: ./
G 217b16 #7 MS➚ puer: : > (ibid.) natus: :
GL III 38.14abnegationem quoque significat in compositione , ut perfidus , periurus .
GL III 38.15post et componitur et separatur et significat μετά Graecam
GL III 38.16praepositionem , sed non quando loco σύν accipitur , sed quando ordinem magis
GL III 38.17significat siue loci siue temporis siue cuiuscumque alius rei , ut Virgilius
G 217b23 n MS➚m.l. virgilius: virgilii/ IIII/ georgicon
GL III 38.18in III georgicon :
GL III 38.19« post montem oppositum ».
G 217b23 o MS➚Thes. 217b6➚ post: .i. iartain .i. adverbium ['i.e. afterwards']
GL III 38.20similiter dicimus post multum tempus et post pietatem utilitas ponenda
GL III 38.21est . loco etiam aduerbii ponitur , ut Terentius in adelphis :
GL III 38.22« post faciet tamen »,
GL III 38.23pro postea . Virgilius in VI :
GL III 38.24« ille admirans uenerabile donum /
G 217b27 p MS➚m.l. ille .. etc.: virgilius
GL III 38.25fatalis uirgae longo post tempore uisum »;
GL III 38.26nam quando praepositio est , ablatiuo iungi non potest . deriuatur ex hoc
G 217b30 q MS➚ hoc: post
GL III 38.27posterus et postica .
G 217b30 r MS➚Thes. 217b7➚ postica: fann ['a postern']
GL III 38.28cis et componitur et separatur et magis localem habet
GL III 38.29significationem , ut Cisalpina Gallia et cis Rhenum . possumus tamen per
G 217b32 s MS➚Thes. 217b8➚ cisalpina (gallia): .i. cenalpande .i. fri alpai ṅ desiu ['i.e. cisalpine, i.e. on this side of the Alps']
G 217b32 t MS➚Thes. 217b9➚m.l. cisalpina (gallia): cisalpina .i. com/ṡuidigthe .i. in gal/lia cenalpan/de. cenalpai/ ṅ etarru. ['cis-alpina, i.e. a compound, the cisalpine Gaul, without the Alps between them (and it)']
G 217b32 u MS➚Thes. 217b10➚ cis [r├enum]: .i. comasṅdís ['i.e. apposition']
G 217b33 w MS➚Thes. 217b11➚ [cis] r├enum: .i. cenrian ṅ etrom ['i.e. without the Rhine between me (and it)']
G 217b33 #8 MS➚ possumus: " > (217b34=38,30) uti: "
G 217b33 x MS➚Thes. 217b12➚ tamen: .i. cesu locdatu asaicned and ['i.e. though locality is its natural meaning']
G 217b33 y MS➚Thes. 217b12➚ (per) translationem: .i. tar crích innunn .i. cesu fricrích deṡiu aaicned som. nó reliqua ['i.e. beyond the boundary, i.e. though its natural meaning is on this side of the boundary']
GL III 38.30translationem et in tempore et in aliis rebus ea uti , ut cis definitum tempus ,
G 217b34 z MS➚ ea: .i. prepositio .cis
G 217b34 aa MS➚Thes. 217b13➚ cis (definitum tempus): .i. sech innaimsir crichnigthi hínnunn ['i.e. beyond the definite time']
GL III 39.1sicut ultra definitum , uel cis naturae leges , ut ultra naturae .
G 217b35 bb MS➚Thes. 217b14➚ ultra: .i. al ['i.e. beyond']
G 217b35 cc MS➚Thes. 217b15➚ ultra: .i. amal bid ed insin asbertha ['i.e. as if it were this that was said']
G 217b35 #9 MS➚ cis: ., > (ibid.) leges: .,
G 217b35 dd MS➚Thes. 217b16➚ cis (naturae leges): .i. echtarecht .i. docoid tar recht ṅaicnid/ hinnun ['i.e. outside the law, i.e. he has transgressed a law of nature to there']
GL III 39.2deriuatur ex hoc citra .
GL III 39.3trans quoque et componitur et separatur , ut transfero , transueho ;
GL III 39.4trans Padum , trans Tiberim . est tamen quando in compositione amittit
G 217b38 ee MS➚Thes. 217b17➚ trans (padum): comasṅdéis ['apposition']
GL III 39.5n et s , ut traduco , trado , traicio , trano . et composita quidem διά
G 218b40 ff MS➚ trado: trans ⁊ duco
GL III 39.6Graecae uel παρά uel ὑπέρ loco fungitur , ut transueho διακομίζω , trado
G 217b42 #10 MS➚ transveho: (veho:) " > (ibid.) διακοαμαιζω: (κοαμαιζω:) "
G 218a m.s. a MS➚m.s. in nomine almi spiritus
GL III 39.7παραδίδωμι , transgredior ὑπερβαίνω , ut Sallustius : communem
GL III 39.8habitum transgressus , pro supergressus . πέραν uero significat ,
G 218a3 b MS➚ significat: .i. trans
GL III 39.9quod est aduerbium apud Graecos , separata , ut trans mare πέραν τῆς
GL III 39.10θαλάσσης .
GL III 39.11sciendum , quod omnes monosyllabae praepositiones tam accusatiuo
GL III 39.12quam ablatiuo casui seruientes et componi et separari possunt , excepta
G 218a7 #1 MS➚ possunt: ..- > (218a18=39,21) enim: ..-
GL III 39.13cum , pro qua con in compositione semper inuenitur praepositiua ,
G 218a8 c MS➚Thes. 218a1➚ eandem: .i. fri cum ['i.e. with cum']
GL III 39.14eandem significationem habens quam cum praepositio , ut concurro ,
G 218a9 d MS➚Thes. 218a2➚ habens: .i. con. hicomsuidigud ['i.e. con in composition']
G 218a9 e MS➚ quam: .i. habet
G 218a9 f MS➚Thes. 218a3➚ cum: .i. as cum ['i.e. which is cum']
GL III 39.15conficio . nec scriptura tamen multum discrepat : antiqui enim pro cum
G 218a10 g MS➚Thes. 218a4➚ scriptura: .i. ascríbend ['i.e. the writing of it']
G 218a10 h MS➚Thes. 218a5➚ discrepat: hiter con ⁊ cum ['between con and cum']
G 218a10 #2 MS➚ discrepat: " > (ibid.) enim: "
GL III 39.16com scribebant . et saepe tamen m in n , sicut et n in m , conuerti
GL III 39.17solet , ut communis , imperator ; eundem , tantundem . praepostere tamen ,
G 218a13 i MS➚Thes. 218a6➚ tamen: .i. ciasidruburt nandgnáth .cum. hicomsuidigud acht/ is con/ bis tara/hési. ['i.e. though I have said that cum is not usual in composition, but con is in place of it']
GL III 39.18ut quibusdam placet , cum ablatiuo pronominum componitur cum
G 218a14 #3 MS➚ cum: . > (ibid.) ablativo: .
G 218a14 k MS➚Thes. 218a7➚ cum (preposi[tio]): as cum ['which is cum']
GL III 39.19praepositio , ut mecum , tecum , secum , nobiscum , uobiscum ; aliis uero ideo
GL III 39.20enclitici uice fungi postposita uidetur , ne , si acuatur , aduerbium esse
GL III 39.21putetur , de quo tamen in pronomine latius disseruimus . clam enim magis
G 218a18 l MS➚Thes. 218a8➚ enim: .i. isairi nithabur apud supradicta ['i.e. therefore I do not give it with those above mentioned']
G 218a18 m MS➚ magis: (subs.) .i. quam prepositio
GL III 39.22aduerbium est , cum nec localem habeat aliquam significationem , quam
G 218a19 #4 MS➚ significationem: . > (ibid.) quam: .
GL III 39.23plerumque praepositiones possident , et qualitatem demonstret , quae in
GL III 39.24aduerbiis inueniri solet ( et diminuitur , quod nulla praepositio habet , ut
G 218a22 n MS➚Thes. 218a9➚ deminuitur: amal doṅgaibter dobriathra ['as adverbs are diminished']
G 218a22 #5 MS➚ deminuitur: " > (ibid.) quod: "
GL III 39.25clanculum , et potest etiam absque casu proferri , ut bona aperte facit ,
G 218a25 o MS➚Thes. 218a10➚ clanculum: indiamrán ['secretly']
GL III 39.26mala clam ) et quod apud Graecos absque ulla dubitatione aduerbium
G 218a24 p MS➚ et: .i. adverbium est apud nos
G 218a25 #6 MS➚ quod: " > (218a26=39,26) adverbium: "
GL III 39.27est . nihil mirum tamen , quod praeponatur casui , cum multa aduerbia , et
GL III 39.28maxime localia , et apud Graecos et apud nos soleant casibus praeponi ,
GL III 40.1quorum pleraque nostri , ut praediximus , praepositiones esse dixerunt . sed
G 218a28 q MS➚ quorum: adverbiorum
GL III 40.2sciendum , quod aduerbia quidem et sine casibus et cum casibus proferri
G 218a30 #7 MS➚ quod: ., > (218a31=40,3) possunt: .,
G 218a30 #8 MS➚ cum: " > (218a32=40,3) servent: "
GL III 40.3possunt , ut contra , circum , clam , pone , cum eandem in utroque
GL III 40.4seruent significationem , praepositiones uero suam significationem seruantes
GL III 40.5semper casibus adiunguntur , ut per , quando praeponitur casui , διά
G 218a34 r MS➚ (quando) preponitur: .i. quando prepositio
GL III 40.6significat , quando autem aduerbium est , mutat significationem et pro ualde
GL III 40.7accipitur .
GL III 40.8bisyllabae sunt praepositiones , quae accusatiuo iunguntur , secundum
G 218a37 #9 MS➚ sunt: " > (218a39=40,9) hae: "
GL III 40.9plerosque artium scriptores haec : apud , ante , citra , circum , circa ,
GL III 40.10erga , contra , extra , inter , intra , infra , iuxta , prope , propter , pone , ultra ,
GL III 40.11praeter , supra , usque , penes .
GL III 40.12apud unam habet significationem in loco , ut apud Numantiam ,
GL III 40.13adiungitur tamen etiam personis , ut apud amicum , apud Athenienses ,
GL III 40.14et significat παρά Graecam , quando locum apud illos demonstrat . ea
G 218b4 a MS➚ *graecum: sonum
G 218b4 b MS➚ ea (.. prepositio): .i. apud
GL III 40.15autem praepositio in compositione non inuenitur .
GL III 40.16ante et componitur et separatur : antepono , ante domum , et
G 218b6 #1 MS➚ componitur: " > (ibid.) antepono: "
G 218b6 #2 MS➚ separatur: : > (ibid.) ante ([domum]): :
GL III 40.17significat πρό Graecam localem uel temporalem , ut anteeo προπορεύομαι ,
G 218b8 #3 MS➚ anteeo: (eo:) .- > (ibid.) πρωπορευοσμαι: (πορευοσμαι:) .-
GL III 40.18ante annum πρὸ ἐνιαυτοῦ . inuenitur etiam sine casu , quo loco
G 218b10 c MS➚ loco: dativus
GL III 40.19aduerbii accipitur : significat enim antea , quod est apud Graecos πρότερον , ut
G 218b11 d MS➚Thes. 218b1➚ antea: iar miciniar ['previously']
G 218b11 #4 MS➚ antea: .- > (ibid.) προτερων: .-
GL III 40.20Virgilius in bucolico :
GL III 40.21« ante , pererratis amborum finibus , exul /
G 218b12 e MS➚m.l. ante ..etc.: virgilii/ bocolica
G 218b12 f MS➚Thes. 218b2➚ ante: riam ['before (the time spoken of)']
G 218b12 #5 MS➚ exul .:
GL III 40.22aut Ararim Parthus bibet aut Germania Tigrim ».
GL III 40.23deriuatur ex hoc nomen antiquus et antiqua et antiquum , ex quo
G 218b14 g MS➚ hoc: .i. ante
G 218b14 #6 MS➚ nomen: .- > (ibid.) antiquus: .- > (ibid.) quo: .-
G 218b15 h MS➚Thes. 218b3➚ antiquarius: arsate ['old']
GL III 40.24antiquarius .
GL III 40.25citra numquam componitur et paene eandem habet significationem
G 218b16 #7 MS➚ eandem: " > (218b17=40,26) sed: "
GL III 40.26quam cis . nam apud nos locum significat . sed inuenio , quod propriis
G 218b15 #8 MS➚ cís:
G 218b17 #9 MS➚ quod: ., > (218b18=40,27) solet: .,
GL III 40.27nominibus fluminum uel montium cis solet praeponi plerumque , reliquis
G 218b18 #10 MS➚ cís:
G 218b19 i MS➚ reliquis: nominibus .i. solet
GL III 40.28uero magis citra , ut cis Rhenum , cis Alpes , cis Padum ; citra saniem ,
G 218b20 k MS➚Thes. 218b4➚ saniem: sleidm ['slavering']
GL III 40.29citra cruorem , citra forum . et a cis quidem deriuatur citra , a
G 218b21 #12 MS➚ á (cis):
G 218b21 #11 MS➚m.d. . (cruorem .. dirivatur (leg. de-) citra sine aliis err.)
GL III 40.30citra uero citer , citerior et citimus teste Capro . Cato de agna
G 218b22 l MS➚ citer: nomen positivus
G 218b23 m MS➚ cato: dicit
GL III 40.31pascenda : « citer ager alligatus ad sacra erit ». utriusque tamen
G 218b24 n MS➚Thes. 221➚ utriusque: cís ⁊ citra
GL III 41.1interpretatio apud Graecos aduerbium est , id est τὸ ὧδε uel ἐπὶ
GL III 41.2τάδε .
GL III 41.3circum quando περί significat , praepositio accipitur tam in
G 218b26 o MS➚ *quando: significat
GL III 41.4compositione quam in separatione , ut circumfero περιφέρω , circum
GL III 41.5montem περὶ τὸ ὄρος ; quando uero πέριξ demonstrat , aduerbium est locale .
GL III 41.6Virgilius in IIII Aeneidos :
GL III 41.7« Anna , uides toto properari litore circum ».
G 218b29 p MS➚m.l. anna .. etc.: virgilius
G 218b29 q MS➚Thes. 218b5➚ circum: inchuartaigthith ['circularly']
G 218b29 #13 MS➚m.l. # (aeneidos .. circum sine err.; fortasse ad glossam pertinet?)
GL III 41.8ex hoc nascitur circitor ὁ περιφοράριος . circa quoque περί Graecam
G 218b30 #14 MS➚ circiter: .- > (ibid.) οπεριφοραριος: .-
G 218b31 r MS➚ graecam: prepositionem
G 218b30 #15 MS➚m.l. # (ex hoc .. quoque sine err.)
GL III 41.9significat , quando pro iuxta accipitur , ut circa forum , circa templum ,
G 218b32 s MS➚Thes. 218b6➚ circa (forum): ocondal ṡuidiu ['at the forum']
GL III 41.10circa uiginti annos , et numquam praepositiua componitur , postposita
GL III 41.11tamen inuenitur apud Virgilium post ablatiuum quo , loco coniunctionis
G 218b35 #16 MS➚ [ab]lativum: " > (ibid.) quo: "
G 218b35 t MS➚Thes. 218b7➚ quo: as quo ['which is quo']
G 218b35 #17 MS➚ loco: .- > (ibid.) coniunctionis: .- > (218b35=41,12) causalis: .-
G 218b35 u MS➚ loco: dativus
GL III 41.12prolata causalis , ut in I Aeneidos :
GL III 41.13« quocirca capere ante dolis et cingere flamma /
G 218b36 w MS➚m.l. quocirca .. etc.: virgilius
GL III 41.14reginam meditor ».
GL III 41.15est tamen quando circum praepositioni eam subiungimus et
GL III 41.16circumcirca dicimus , quod et Donatus in secunda arte docet his uerbis :
GL III 41.17aut uerbum praecedit , ut perfero , aut aduerbium , ut
G 218b40 x MS➚ precedit: .i. prepositio
G 219a m.s. a MS➚Thes. 219a➚m.s. inmaith
G 219a m.s. b MS➚m.s. criste benedic
GL III 41.18expresse , aut participium , ut praecedens , aut
GL III 41.19coniunctionem , ut absque , aut se ipsam , ut circumcirca . et hoc tum
GL III 41.20fit , quando ἀμφὶ περί significare uolumus , ut Hesiodus :
G 219a2 c MS➚ αμαφυρι: .i. prepositio graeca
GL III 41.21« ἀμφὶ περὶ κρήνην ἰοειδέα ».
GL III 41.22circiter uero cum similiter περί Graecam significat , tum pro iuxta
GL III 41.23accipitur ; ad tempus tamen solum pertinet , ut circiter kalendas Ianuarias .
GL III 41.24erga etiam περί Graecam significat , sed quando affectum
GL III 41.25demonstrat , ut bonus est erga propinquos ; quae separata inuenitur solum ;
G 219a9 d MS➚Thes. 219a1➚ solum: níbí hi comsuidigud ['(erga) is not in composition']
GL III 41.26contra et separatur et componitur , quando κατά uel ἀντί significat .
G 219a9 #1 MS➚ separatur: " > (219a10=41,26) κατα: "
G 219a10 #2 MS➚ componitur: .- > (ibid.) αντι: .-
GL III 42.1et tunc proprie est praepositio , ut contra adulterum dico κατὰ μοιχοῦ
GL III 42.2λέγω , contradico ἀντιλέγω , controuersia ἀντίρρησις ; quando uero sine
GL III 42.3casu ponitur , τὸ ἐξεναντίας indicat , quod est aduerbium . Iuuenalis
G 219a14 #3 MS➚ το εξεφανναντιας: .- > (ibid.) quod: .-
G 219a15 e MS➚ iuvenalis: dicit
GL III 42.4in I :
GL III 42.5« stat contra starique iubet ».
GL III 42.6ex eo deriuatur contrarius .
GL III 42.7extra quoque , quod significat τὸ ἐκτός apud Graecos , aduerbium
G 219a16 f MS➚ *adverbium: .i. est
GL III 42.8est deriuatum a praepositione ex tam apud illos quam apud nos . nostri
G 219a16 #4 MS➚ á:
GL III 42.9autem ideo non solum inter aduerbia , sed etiam inter praepositiones
GL III 42.10acceperunt , quia et sine casualibus uerbo adiungitur et praepositum
GL III 42.11casualibus grauatur , ut Persius :
GL III 42.12« pinge duos angues : pueri , sacer est locus , extra /
GL III 42.13meite ».
GL III 42.14Terentius in Phormione :
GL III 42.15« extrà unam aniculam ».
GL III 42.16nihil tamen mirum , loco praepositionis extra accipi , cum ex quoque
GL III 42.17in quibusdam dictionibus loco extra fungitur , ut exlex : qui extra leges
GL III 42.18est , exul : extra solum , exterminatus : extra terminos , expes : extra
GL III 42.19spem , exeo : extra eo . et sciendum , quod extra per appositionem
GL III 42.20aliis iungitur partibus orationis . ex eo deriuatur extraneus et externus .
G 219a29 g MS➚ aliis (.. partibus): habentibus casum
GL III 42.21inter quoque et composita et apposita inuenitur , ut internuntius ,
GL III 42.22intercapedo , interuallum , interpres , cuius simplex , id est pres , in usu
GL III 42.23non inueni ; inter amicos , inter muros . hoc quoque apud Graecos sine
G 219a34 h MS➚ hoc: inter
GL III 42.24dubio aduerbium est ; significat enim τὸ μεταξύ . nec solum casualibus
G 219a36 i MS➚ αμαεταξυ: adverbium
GL III 42.25praeponitur apud nos et grauatur , quod suum est praepositionis , sed etiam
G 219a37 k MS➚Thes. 219a2➚ suum: saindíles ['peculiar']
GL III 42.26uerbis potest adiungi et paenultima acui , ut si dicam : tu dextrorsum ,
GL III 42.27ille sinistrorsum , ego curro inter . quomodo autem a sub : subter
G 219a41 #5 MS➚ autem: .- > (219b1=43,1) proficiscitur: .-
GL III 42.28deriuatur et a cis : citra et ab ex : extra , a prae quoque praeter et
G 219a41s MS➚ cís .. á (pre):
G 219b m.s. a MS➚Thes. 219b➚m.s. cobthach ['well']
GL III 43.1a pro : propter , sic ab in : inter proficiscitur . significat autem modo
GL III 43.2τὸ διά , ut interrumpit διαρήσσει , internuntius διάκτορος , intercapedo
G 219b2 #1 MS➚ interrumpit: (rumpit:) " > (219b3=43,2) διαρεσσει: (ρεσσει:) "
GL III 43.3διαχώρημα , interuallum διάστημα ; modo τὸ ἐν , ut Virgilius in XI :
G 219b5 b MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 43.4« conuersique oculos inter se atque ora tenebant »,
GL III 43.5inter se ἐν ἑαυτοῖς , interea loci ἐν τοσούτῳ [ modo ἐν τοσούτῳ ]; modo
GL III 43.6τὸ μεταξύ , ut interrex et inter uicinos . hic ergo quoque admoneo ,
G 219b9 #2 MS➚ admoneo: .- > (219b9=43,7) ea: .- > (219b11=43,8) ponere: .-
GL III 43.7quod saepe dixi , omnia ea , quae supra dicta apud Graecos sine dubio
GL III 43.8aduerbia sunt , Latinos etiam inter praepositiones ponere ea , quia
GL III 43.9frequentissime casualibus praeponuntur et grauantur , quod suum est
GL III 43.10praepositionum , et , quod interpretatio ostendit , etiam praepositionum quarundam loco
G 219b13 c MS➚ interpretatio: graeca
GL III 43.11eas poni , ut inter modo τὸ διά , modo τὸ ἐν ostendimus
G 219b14 d MS➚ poni: .i. apud graecos
G 219b14 #3 MS➚ ut: " > (219b15=43,11) ostendimus: "
G 219b14 #4 MS➚ inter: : > (219b15=43,11) dia: : > (ibid.) en: :
GL III 43.12demonstrare . interea uero , quia numquam praeponitur casuali , sine dubio
GL III 43.13aduerbium accipitur ; uerbo enim semper adiungitur [ ex inter
GL III 43.14praepositione deriuatur interea , τὸ ἐνίχνιον ].
G 219b18 #5 MS➚ interea: " > (ibid.) το ενισμων: "
GL III 43.15intra quoque uidetur ab in deriuatum , uelut ab ex : extra et a
G 219b20 e MS➚ [vel]ut: .i. videtur
GL III 43.16sub : subter , sic ab in : inter et intra , et significat τὸ ἐντός , quod
G 219b20 #6 MS➚ síc:
G 219b21 #7 MS➚ intra: .- > (ibid.) εντος: .-
GL III 43.17est aduerbium apud Graecos . Lucanus in V :
GL III 43.18« intra castrorum timuit tentoria ductor ».
G 219b22 #8 MS➚ intra: : > (219b23=43,19) huic: :
GL III 43.19huic contrarium est τὸ ἐκτός , id est extra . quomodo autem inter et
GL III 43.20intra deriuatur ab in , sic etiam intus et intro , quae sine dubio
G 219b25 f MS➚m.l. sic: .i. dirivantur
G 219b25 #9 MS➚ intus: .- > (ibid.) intro: .- > (ibid.) quae: .-
GL III 43.21aduerbia sunt etiam apud nos . sed intus et intro casualibus
GL III 43.22numquam praeponuntur , inter uero et intra frequentissime , sicut extra
G 219b26 g MS➚ frequentissi[me]: .i. preponuntur
GL III 43.23casibus praeponitur , foris autem uel foras minime . ab intra
G 219b28 #10 MS➚ intra: .- > (ibid.) dirivatur: .- > (219b29=44,1) et (internus): .-
GL III 44.1deriuatur et intriusecus , sicut ab extra : extrinsecus , et internus , sicut
GL III 44.2ab extra : externus et extraneus . uerbum etiam ab intra : intro
GL III 44.3intras .
GL III 44.4infra etiam ab in esse natum puto , et significat τὸ κάτω , quod
G 219b31 #11 MS➚ infra: " > (ibid.) et: "
GL III 44.5est apud Graecos aduerbium . id quoque propter supra dictas causas inter
GL III 44.6praepositiones recipitur a Latinis ; frequentissime enim praeponitur
G 219b33 #12 MS➚ re[cipitur]: ./. > (219b34=44,6) enim: ./.
GL III 44.7casualibus et grauatur . Terentius in eunucho :
GL III 44.8« ego te esse infrà omnes infimos puto ».
GL III 44.9ex hoc deriuatur inferus , ueluti nuperus , quod approbat Caper , uel
G 219b36 #13 MS➚ dirivatur: " > (219b37=44,9) velut: "
GL III 44.10infer , ut citer , exter , et infernus et inferior , infimus . et
G 219b37 h MS➚ infer: .i. fit
GL III 44.11sciendum , quod omnia aduerbia locorum , quae solent casibus praeponi , ideo
G 219b40 #14 MS➚ ideo: /. > (219b41=44,12) quia: /.
GL III 44.12nostri inter praepositiones quoque numerauerunt , quia saepissime
GL III 44.13inueniuntur huiuscemodi aduerbia loco praepositionum accepta uel loco eorum
G 220a1 a MS➚ eorum: adverbiorum
GL III 44.14praepositiones positae : intra uiscera pro in uiscera et absque
G 220a1 b MS➚ intra: adverbium loco prepositionis
G 220a2 c MS➚ absque: .i. prepositio loco adverbii
GL III 44.15laesione pro extra laesionem et in adulterum dicit pro contra
G 220a3 d MS➚ in: prepositio loco adverbii
GL III 44.16adulterum et sub terram pro infra terram .
G 220a3 e MS➚ sub: prepositio loco adverbii
GL III 44.17iuxta etiam , quod significat τὸ ἐγγύς , quod apud Graecos sine
G 220a5 #1 MS➚ iuxta: ..- > (220a8=44,20) posuerunt: ..-
G 220a5 #2 MS➚ εγκο: " > (ibid.) quod: "
GL III 44.18dubio aduerbium est , quia loco prope siue propter , quod est παρά ,
GL III 44.19fungitur ( est autem praepositio τὸ παρά Graeca ) et quia casum
GL III 44.20sequitur , nostri inter praepositiones posuerunt ; quando uero uerbo per se
GL III 44.21coniungitur , aduerbium id esse existimant , ut Sallustius in
GL III 44.22Catilinario : « horum ego uitam mortemque iuxta aestimo ». pridie
GL III 44.23quoque more praepositionis accusatiuo adiungitur . Cicero in I
GL III 44.24inuectiuarum : « pridie kalendas Ianuarias , pridie nonas , pridie idus »
G 220a12 f MS➚Thes. 220a1➚ pridie: prídkalde .i. adverbium loco prepositionis ['the day before the calends']
G 220a12 #3 MS➚ idús:
GL III 44.25Liuius ab urbe condita XVII .
GL III 44.26de praepositionibus , quae ablatiuo casui coniunguntur
GL III 44.27monosyllabae praepositiones , quae casui ablatiuo seruiunt , dumtaxat
GL III 45.1sunt hae : a , ab , abs , e , ex , de , pro , prae , cum , addunt etiam clam ,
G 220a18 #4 MS➚ clam: " > (220a18=45,2) quod: "
GL III 45.2quod apud Graecos aduerbium est . disyllabae autem coram , palam , sine ,
G 220a19 #5 MS➚ [co]ram: .- > (ibid.) palam: .- > (ibid.) sine: .- > (220a19=45,3) absque: .- > (ibid.) tenus: .- > (ibid.) quorum: .- > (ibid.) omnium: .-
GL III 45.3absque , tenus ; quorum omnium interpretationes apud Graecos aduerbia
G 220a19 g MS➚ quorum (omnium): .i. omnium sonorum
G 220a20 h MS➚Thes. 220a2➚ interpretationes: anetarcerta lagrecu ['their interpretations with the Greeks']
GL III 45.4sunt . sed dixi saepissime , quod nostri huiuscemodi dictiones , quando
G 220a21 #6 MS➚ quod: " > (220a23=45,6) accipiunt: "
G 220a21 i MS➚ nostri: auctores latini
GL III 45.5praeponuntur casibus accusatiuis uel ablatiuis , per transitionem
G 220a22 k MS➚Thes. 220a3➚ (per) transitionem: opersin dialaili ['from (one) person to another']
GL III 45.6personarum inter praepositiones accipiunt et grauant omnibus syllabis ; quando
G 220a23 l MS➚Thes. 220a4➚ *gravantur: .i. graif foraib ['i.e. the grave accent on them']
G 220a23 m MS➚m.l. gravantur: Accentus
GL III 45.7uero uerbis coniunguntur et intransitiuae sunt et generalem seruant
G 220a25 n MS➚m.l. generalem: Accentus
G 220a25 o MS➚Thes. 220a5➚ generalem: .i. iar riagoil chenelaig aiccend indobriathraib amal as ṅdliged aicend indóbriathraib olchene ['i.e. according to the general rule of accents on adverbs as is the law of accents on other adverbs']
GL III 45.8accentuum rationem , inter aduerbia numerant , et tunc licet ea nominatiuo uel
G 220a26 p MS➚ ea: .i. adverbia
GL III 45.9praeponi uel supponi , ut legit Cicero et ultra nihil fecit , uel ultra Cato
G 220a27 q MS➚Thes. 220a6➚ et (ultra): .i. supponitur híc ultra .i. indoll ['i.e. is put below this beyond i.e. beyond']
G 220a28 r MS➚Thes. 221➚ ultra: .i. preponitur híc ultra
GL III 45.10fecit quam Cicero . sine tamen et absque et tenus non inueni nisi
G 220a29 s MS➚Thes. 220a7➚ sine: nícumcat sidi beta ṅdobriathra ['these cannot be adverbs']
GL III 45.11cum ablatiuo et semper transitiue , ut Virgilius in XII :
G 220a30 t MS➚ *transitivae: .i. prepositiones
G 220a30 u MS➚m.l. *virgilius in bocolico: virgilii/ bocolica
GL III 45.12« aut quicquam mihi dulce meorum :
GL III 45.13te sine frater erit ?».
GL III 45.14suum uero est aduerbiorum , ut dixi , intransitiue posse proferri et similiter
G 220a31 w MS➚ suum: .i. proprium
G 220a32 x MS➚ intransitive: adverbium
GL III 45.15omnibus casibus adiungi , ut non bonus homo ille est , non boni
G 220a33 y MS➚Thes. 220a8➚ (omnibus) casibus: centairmthecht persan ['without transition of persons']
G 220a33 #7 MS➚ non: " > (ibid.) bonus: " > (ibid.) homo: "
G 220a34 #8 MS➚ non: . > (ibid.) boni: . > (ibid.) hominis: .
GL III 45.16hominis officium facit , non bono homini loquitur , sic et per reliquos casus ,
G 220a34 #9 MS➚ non: .- > (ibid.) bono: .- > (ibid.) homini: .-
G 220a34 #10 MS➚ síc:
GL III 45.17in quibus non aduerbii causa nulla transitio fieri ostenditur . at si dicam
G 220a35 z MS➚Thes. 220a9➚m.d. (in) quibus: ní déni dobriathar/ tairmthech/tas persan nin/dib ciadcomal/tar doib ['an adverb does not cause transition of persons in them, though it be added to them']
G 220a35 #11 MS➚ non: " > (220a36=45,17) ostenditur: "
GL III 45.18coram Cicerone dixit Catilina uel absque consule egit praetor ,
GL III 45.19transitionem sine dubio facio diuersarum personarum , id est ab alia ad aliam
G 220a38 aa MS➚Thes. 220a10➚ sine (dubio): atá tairmthechtas persan híc .i. is sain indí asridrubart ⁊ indí frisanérbrath ['here there is a transition of persons, i.e. different are the person who has said it and the person to whom it has been said']
GL III 45.20transeo personam , quod suum est praepositionis .
GL III 45.21haec igitur quoque ratio compulit artium scriptores Latinos
G 220a40 #12 MS➚ scriptores: :- > (220b1=45,23) ponere: :-
G 220 m.s. a MS➚m.s. gracad ['croaking']
GL III 45.22huiuscemodi dictiones , quamuis interpretationes earum aduerbia sint apud
GL III 45.23Graecos , tamen inter praepositiones ponere apud nos , quando casibus supra
GL III 45.24dictis praeponuntur . quae uero ex his possunt sine casibus uerbis adiungi ,
G 220b2 b MS➚Thes. 220b1➚ sine (casibus): .i. intan ṁbíte cen tuisliu ['i.e. when they are without cases']
G 220b2 c MS➚Thes. 220b2➚ adiungi: hicomasṅdís ['in apposition']
GL III 45.25etiam inter aduerbia ponunt . quod Censorinus quoque de
GL III 45.26accentibus approbat , sic dicens : super praepositio apud Virgilium in I :
G 220b4 #1 MS➚ síc:
G 220b4 d MS➚ super: censorinus dicit
G 220b4 e MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 45.27« multa super Priamo rogitans , super Hectore multa ».
G 220b5 f MS➚ super: .i. prepositio
GL III 46.1Sallustius uero in historiis aduerbium hoc protulit : « ubi
G 220b6 #2 MS➚ adverbium: /. > (220b7=46,2) sed: /.
GL III 46.2multa nefanda casu super ausi atque passi ». sed mihi uidetur
GL III 46.3Sallustius quoque loco praepositionis hoc praepostere protulisse , sed
G 220b28 t MS➚ censorinus: dicit
G 220b8 g MS➚Thes. 220b3➚ postere: .i. casu super foṡodin ['i.e. ‘casu super’ accordingly']
GL III 46.4Virgilius in II Aeneidos :
G 220b8 h MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 46.5« satis una superque /
GL III 46.6uidimus excidia »,
GL III 46.7aduerbium sine dubio in hoc loco accepit . idem Censorinus haec etiam
G 220b10 i MS➚Thes. 220b4➚ haec: .i. verba asbeir sís ['i.e. words that he says below']
GL III 46.8subiungit : post praepositio , Virgilius in III georgicon :
G 220b10 k MS➚Thes. 220b5➚ post: .i. iartain ['i.e. afterwards']
G 220b11 l MS➚m.l. virgilius: virgilii/ .III./ georgicon
GL III 46.9« post montem oppositum »;
GL III 46.10idem in I Aeneidos aduerbium :
GL III 46.11« post mihi non simili poena commissa luetis ».
G 220b12 m MS➚m.l. post .. etc.: virgilius
GL III 46.12ante praepositio in I georgicon :
GL III 46.13« ante Iouem nulli subigebant arua coloni »;
G 220b13 n MS➚m.l. ante .. etc.: virgilii/ .I. georgicon
GL III 46.14at in III Aeneidos aduerbium :
G 220b14 o MS➚m.l. in .III. aeneidos: virgilius
GL III 46.15« ante et Trinacria lentandus remus in unda »;
GL III 46.16supra praepositio , Virgilius in V :
G 220b16 p MS➚m.l. virgilius: virgilus
GL III 46.17« olli caeruleus supra caput astitit imber »;
GL III 46.18aduerbium , Sallustius in Iugurthino : « pauca supra repetam ».
GL III 46.19contra praepositio apud Virgilium in VIII :
GL III 46.20« contra Neptunum et Venerem contraque Mineruam »;
G 220b19 q MS➚m.l. contra .. etc.: virgilius
GL III 46.21idem aduerbium in II georgicon :
G 220b20 r MS➚ idem: virgilii .II. georgicon
GL III 46.22« contra non ulla est oleis cultura ».
GL III 46.23prope praepositio , in VIII Virgilius :
G 220b21 s MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 46.24« est ingens gelidum lucus prope Caeritis amnem »;
GL III 46.25aduerbium in Terentii Andria :
GL III 46.26« prope adest , cum alieno more uiuendum est mihi ».
GL III 46.27ultra praepositio apud Sallustium in Iugurthino : « Maurique
GL III 47.1uanum genus , ut alia Africae , contendebant , antipodas ultra
GL III 47.2Aethiopiam cultu Persarum iustos et egregios agere »;
GL III 47.3aduerbium : lego assidue nihil ultra faciens . haec Censorinus , ut
GL III 47.4supra dixi , de accentibus tractans . nec mirum , accentum uel ordinationem
G 220b29 u MS➚m.l. nec mirum .. etc.: Accentus
G 220b29 w MS➚Thes. 220b6➚ mirum: .i. cumscugud aiccind nó uirdd dogní dechor randatath ['i.e. change of accent or order which makes a distinction of part of speech']
GL III 47.5differentiam facere praepositionibus et aduerbiis , quamuis easdem habeant
G 220b30 x MS➚ quamvis: .i. in eadem forma/ fiunt
GL III 47.6syllabas , cum hoc in aliis quoque partibus inueniatur , ut pone uerbum
G 220b31 y MS➚Thes. 220b7➚ parti[bus]: .i. cumscugud uirdd/ ⁊ aiccind ['i.e. change of order and accent']
G 220b32 z MS➚m.l. ut .. etc.: Accentus
G 220b32 aa MS➚Thes. 220b8➚m.d. pone: pone. graif for/ cechtar adaṡyllab/ intan asremsuidigud ['put a grave accent on each of its two syllables when it is a preposition']
GL III 47.7et aduerbium siue praepositio accentu discernitur , similiter uerum
GL III 47.8coniunctio et nomen , sine praepositio et uerbum , ergo causalis et
G 220b34 #3 MS➚ cau[salis]: " > (220b35=47,9) coniunctio: "
GL III 47.9rationalis coniunctio ; in multis quoque aliis hoc inuenies .
GL III 47.10nunc singularum uim praepositionum casus ablatiui inquiramus .
GL III 47.11a et ab et abs et e et ex eandem fere significationis uim
G 220b37 #4 MS➚ vim: .- > (220b39=47,12) nam: .-
GL III 47.12habent ; nam et locales et temporales et ordinales similiter inueniuntur .
G 220b39 bb MS➚Thes. 220b9➚m.d. nam: .i. habent sensum sepa/rationis de loco quando/ serviunt contra participia/ nó intain foṅgniat/ fri anmman sluin/dite aimsir. ut de/ die de tempore. ['[…] or when they are construed with nouns that signify time, as de die, de tempore']
G 220b40 cc MS➚Thes. 220b10➚m.i. [ordi]nales: Ordinales .i. prepositivae semper nó fongniat fri anman huirdd ut á primo reliqua ['[…] or they are construed with nouns of order, as a primo etc.']
G 220b40 dd MS➚Thes. 220b11➚ similiter: .i. dogniat huili atréde sin ['i.e. they all do these three things']
GL III 47.13sed quando consonans sequitur , a et e magis praeponuntur in appositione ,
G 220b40 #5 MS➚ sequitur: .., > (221a4=47,17) nam: ..,
G 220b41 #6 MS➚ preponuntur: .- > (221a1=47,15) (non) solum: .-
G 220b41 ee MS➚Thes. 220b12➚ *et (in appositione): .i. cid ['i.e. also']
G 221 m.s. a MS➚m.s. in nomine sancti diormitii
GL III 47.14ut a domo , e iure , ab uero et ex saepissime in compositione non
GL III 47.15solum uocalibus , sed etiam consonantibus , ut abigo , abduco , exoro ,
G 221a1 b MS➚ consonantibus: partibus incipientibus a consonantibus
GL III 47.16excurro , in appositione uero uocali quidem sequente semper , ut ab illo ,
GL III 47.17ex illo , consonante raro ; nam a quidem et e uocali sequente non
GL III 47.18praeponuntur ; ab autem et ex consonantibus sequentibus solent , ut dixi ,
GL III 47.19praeponi , si nulla asperitas uocis prohibeat , ut Virgilius in II
GL III 47.20Aeneidos :
GL III 47.21« ex quo me diuum pater atque hominum rex ».
G 221a7 c MS➚m.l. ex .. etc.: virgilius
GL III 47.22abs tam in compositione quam in appositione consonantibus solet
G 221a8 d MS➚Thes. 221a1➚ consonanti[bus]: etsi non omnibus (m.l.) .i. partibus incipientibus a consonantibus/ nó donaib comḟogrichthib archuit tuisil. ['[...] or to the consonants as regards case.']
GL III 47.23praeponi , sed ab omnibus in compositione praeponitur literis , absque c uel
GL III 47.24q uel t , ut abduco , affatur ( nam b in f est conuersa ), aufero ( in
GL III 47.25quo b in u conuertitur tam euphoniae quam differentiae causa , ne , si
GL III 47.26affero dicas , ab ad et fero componi uideatur ), abluo , abnego , arripio
GL III 47.27( in quo b in r conuertitur ), asporto ( in quo b in s commutatur , sicut
GL III 47.28et aspello , differentiae causa , ne , si apporto et appello dicamus , ab
GL III 47.29ad composita existimentur ). ab m uel u loco consonantis incipientibus
GL III 47.30solet in compositione praeponi a , ut amendo , amens , aueho ; ante q in
GL III 48.1appositione abs : abs quolibet , ante c uero uel t in compositione , ut
GL III 48.2abscondo , abscedo , abscido , abstraho , abstrudo , abstineo . e et in
GL III 48.3appositione et in compositione inuenitur ante b d g l m n r et ante u et i loco
GL III 48.4consonantium positas , ut ebibo , ebullio , edo , educo , egero , elimo , eludo ,
GL III 48.5emineo , emico , enarro , eneruo , enodo , eripio , eruo , eueho , euoco , eicio .
GL III 48.6reliquis uero sequentibus ex praeponitur : excubo , excludo , efficio ,
GL III 48.7effundo , effero in quibus et similibus x in f commutatur euphoniae causa ,
GL III 48.8exhorreo , exhibeo , expello , exequor , expiro ( quae rationabilius absque
GL III 48.9s scribuntur , ut de literis docuimus ), exquiro , extendo . uocalibus
GL III 48.10quoque sequentibus tam in appositione quam in compositione ex , ut
GL III 48.11praediximus , praeponitur , ut exaro , exegi , exigo , exoletus , exulcero ,
G 221a34 #1 MS➚m.l. /¹ (preponitur .. exoletus sine err.)
GL III 48.12exaequatus , exaudio . et omnia quidem supra dicta consimilem , ut dictum
GL III 48.13est , uim habent . frequentius autem a et ab et abs uerbis passiuis uel
GL III 48.14ablatiuo iunguntur , ut amor a uiro uel ab illo , accipio ab illo uel abs
GL III 48.15quolibet uel aufero ; e uero uel ex frequenter temporalia inueniuntur ,
GL III 48.16ut Virgilius in VIII :
GL III 48.17« ex illo celebratus honos , laetique minores /
G 221a42 e MS➚m.l. ex .. etc.: virgilius
GL III 48.18seruauere diem ».
GL III 48.19e autem in compositione uel priuatiuum est , ut eneruus , enodis , uel
G 221b1 a MS➚Thes. 221b1➚ privativum: doopir sens indiuit ['it takes away the sense of the simplex']
G 221b1 b MS➚Thes. 221b2➚ enervus: nervus .i. colmméne/ enervus .i. énairt ['little sinew']
G 221b1 #1 MS➚m.l. . (e .. enervus sine err.)
GL III 48.20intentiuum , ut enectus , enarro , eludo , uel pro extra accipitur , ut educo ,
G 221b2 c MS➚Thes. 221b3➚ intentivum: .i. eiscsende nó forbuide .i. sens aidbligthe thechtas ['i.e. extensive or perfected, i.e. it has the sense of enhancement']
GL III 48.21elimino , egero . ex quoque modo pro extra accipitur , ut excludo ,
G 221b4 d MS➚ accipitur: .i. e
GL III 48.22extermino , extorris , exlex , expes , excors , modo priuatiuum , ut explico ,
GL III 48.23exero , expedio , extirpo , modo intentiuum uel perfectiuum , ut expleo ,
G 221b6 e MS➚Thes. 221b4➚ exero: assafiud ['I take out']
GL III 48.24exoro , efficio , effundo , extendo . deriuatur autem ab eo , quod est abs :
G 221b8 #2 MS➚ dirivantur: " > (221b9=48,25) nam: "
GL III 48.25absque . nam que , quando uim et significationem coniunctionis non
GL III 48.26habet , syllaba est , non pars orationis , quomodo in ubique , undique , itaque ,
G 221b10 f MS➚Thes. 221b5➚ syllaba: .i. fortórmach ['i.e. an addition']
G 221b10 #3 MS➚ syllaba: " > (ibid.) quomodo: "
G 221b10 g MS➚Thes. 221b6➚ pars: .i. ní comacomol hisuidiu ['i.e. it is not a conjunction there']
G 221b10 h MS➚Thes. 221b7➚ quomodo: .i. in chruth nandrann insce acht is fortórmach ['i.e. as que is not a part of speech but an addition']
GL III 48.27denique et similibus . ab ex quoque deriuatur extra .
GL III 48.28de non solum τὸ ἀπό significat , sed etiam τὸ περί
GL III 49.1memoratiuum , ut de partibus orationis ; accipitur etiam pro κατά locali in compositione ,
G 221b13 i MS➚ de: exemplum
G 221b14 #4 MS➚ κατα: " > (ibid.) locali: "
GL III 49.2ut deduco , descendo , detraho , deicio , despicio , derideo ; est etiam intentiuum ,
GL III 49.3ut deprehendo , dedo , deprauo , deprimo , deminuo , dehisco , deterreo , deligo ,
GL III 49.4decurro ; est etiam priuatiuum , ut desperatus , demens , desum , deierat .
GL III 49.5pro est quando localis inuenitur tam in compositione quam in
GL III 49.6appositione , ut pro templo , pro curia , pro oculis ( Sallustius in
GL III 49.7Catilinario : « quodni maturasset pro curia signum sociis dare », pro
GL III 49.8curia dixit pro ante curiam ); procurro , prouenio ; est etiam temporalis ,
GL III 49.9ut prouideo , prospicio ( Terentius in heautontimorumeno :
GL III 49.10« tibi prospexi et stultitiae tuae »),
GL III 49.11prŏauus ; sed hoc quidam ab aduerbio procul compositum affirmant ,
G 221b24 #5 MS➚ proavus: " > (221b25=49,11) hoc: "
G 221b25 #6 MS➚ affirmant: .- > (221b26=49,12) et (omnia): .-
GL III 49.12unde et corripitur et omnia similiter pro correptam habentia , ut
GL III 49.13prŏfatur , prŏteruus ; alii uero ad imitationem Graecorum , apud quos πρό
G 221b27 #7 MS➚ vero: .- > (221b29=49,15) dicunt: .-
GL III 49.14praepositio corripitur , nostros quoque in quorundam compositione hoc fecisse
G 221b29 k MS➚Thes. 221b8➚ hoc: ius innatimmoircne ['the rule of the shortening']
GL III 49.15dicunt . loco etiam e uel super accipitur , ut prominet pro eminet
G 221b29 #8 MS➚ loco: " > (221b30=49,16) et (ante): " > (221b31=49,17) et ([ad]): "
GL III 49.16uel supereminet , et ante , quod supra quoque ostendimus , ut procliuis ,
GL III 49.17procumbens , prostratus , prosubigens , et ad , ut pro uiribus suis , hoc
GL III 49.18est ad uires suas , ut Virgilius in V :
GL III 49.19« summis incuruant uiribus arcus /
GL III 49.20pro se quisque uiri »,
GL III 49.21hoc est ad suas uires . in quoque loco inuenitur , ut pro testimonio
G 221b34 l MS➚Thes. 221b9➚ loco: arecar dano sensus in. hí pró. ['so the meaning of in is found in pro']
GL III 49.22dixit , hoc est in testimonio . plerumque tamen separata τὸ ὑπέρ
GL III 49.23significat , pro Milone , pro Clodio ; nec non etiam interiectionis loco ponitur
G 221b36 #9 MS➚m.l. .¹. (tou phr Ms. dodio Ms.)
G 222a m.s. a MS➚m.s. criste benedic
G 222a m.s. b MS➚m.s. sanctus diormitius oret pro nobis
GL III 49.24et circumflectitur , ut Sallustius in Catilinario : « prô deum atque
GL III 49.25hominum fidem ».
GL III 49.26prae et per appositionem et per compositionem inuenitur . significat
GL III 49.27autem modo ad , ut Terentius in eunucho :
GL III 49.28« hic ego illum contempsi prae me »,
GL III 50.1pro ad comparationem mei , idem in eadem :
GL III 50.2« hic uero est , qui si occeperit , /
GL III 50.3ludum iocumque dices fuisse illum alterum , /
GL III 50.4praeut huius rabies quae dabit »,
GL III 50.5pro ad quae dabit ; modo ab . Terentius in eadem :
GL III 50.6« ut fit , misera prae amore † hunc exclusit foras ».
GL III 50.7idem in Andria :
GL III 50.8« prae studio , dum id efficias , / quod cupis »,
GL III 50.9pro a studio . loco super etiam fungitur , ut praesideo , praefectus ;
G 222a3 #1 MS➚ á:
GL III 50.10nec non etiam pro ualde inuenitur , ut praecelsus : ualde celsus ,
GL III 50.11praeualidus : ualde ualidus ; praeco quoque a ualde canendo dicitur ;
G 222a6 #2 MS➚m.l. O (a om. Ms.)
GL III 50.12praegestio : ualde gestio . Horatius in II carminum :
GL III 50.13« ludere cum uitulis salicto /
GL III 50.14praegestientis ».
GL III 50.15pro ante quoque accipitur , ut praedico , praecurro , praefero , praecipio ,
G 222a8 c MS➚ accipitur: .i. pre
G 222a8 d MS➚Thes. 222a1➚ predi[co]: .i. remiepur ['i.e. I say beforehand']
GL III 50.16praematurus . Lucanus in VII :
GL III 50.17« ad praematuras segetum ieiuna rapinas ».
GL III 50.18Iuuenalis in IIII :
GL III 50.19« non praematuri cineres ».
GL III 50.20uidetur deriuatiuum ex hoc esse praeter , quomodo a sub : subter , in :
G 222a11 e MS➚ hoc: .i. pre
GL III 50.21inter , pro : propter .
GL III 50.22cum et aduerbium potest esse , quando τὸ ὁπότε significat , et
G 222a13 f MS➚Thes. 222a2➚ cum: .i. intainsin ['i.e. then']
G 222a12 #3 MS➚ preposi[tio]: " > (222a14=50,23) copolativa: "
GL III 50.23praepositio , quando σύν , et est copulatiua , ut cum ducibus pugno , cum
G 222a14 g MS➚Thes. 222a3➚ copolativa: .i. ciall chomthinóil and ['i.e. the sense of collection therein']
GL III 50.24imperatore proficiscor , cum amico habito , et per solam appositionem
G 222a16 h MS➚Thes. 222a4➚ ([per so]lam) appositionem: trechomasṅdéis ['by apposition']
G 222a16 i MS➚ invenitur: .i. cum
GL III 50.25inuenitur . nec mirum , cum loco eius in compositione semper con
G 222a16 k MS➚Thes. 222a5➚ nec (mirum): .i. ní machdath cid hí comasṅdís ['i.e. no wonder that it is in apposition']
G 222a17 l MS➚Thes. 222a6➚ compositione: armad hí comsuidigud is con bís and innalucsom hi suidiu ['for if cum be in composition it is con that is in its place herein']
GL III 50.26praeponatur , ut concurro , coniungo , contraho , conspiro ; et sciendum , quod et
GL III 50.27con et in tunc mutant n in m , quando b sequitur uel m uel p ; tunc
GL III 50.28uero conuertunt eam in sequentes consonantes , quando l uel r sequitur :
GL III 50.29combibo , comburo , imbuo ; communis , immunis ; compello , impello ;
GL III 51.1colligo , illido ; corripio , irruo , irritus , quamuis raro l et r sequentibus
GL III 51.2soleant hoc scribentes seruare . sed cum Graecorum auctoritatem in omnibus
G 222a24 #4 MS➚ sed: : > (222a25=51,3) debemus: :
GL III 51.3paene sequi solemus , in hoc quoque imitari debemus , ut συμβουλεύω ,
GL III 51.4ἐμβαίνω ; συμμάχω , ἐμμένω ; συμπλέκω , ἐμπλέκω ; συλλέγω , ἐλλείπω ;
GL III 51.5συρρέω , ἔρρωμαι . uides enim , in his omnibus praepositiones σύν et ἐν
GL III 51.6mutare ν in μ , β uel μ uel π sequentibus , λ uero uel ρ , in eas
G 222a30 #5 MS➚ l: " > (ibid.) r: " > (ibid.) eas: "
GL III 51.7conuertere ν . cum praepositio , quando pronominibus postponitur primae uel
G 222a30 m MS➚Thes. 222a7➚ cum: aní as cum ['that which is cum']
GL III 51.8secundae personae uel etiam se , quae est tertiae , enclitici uice fungitur ,
G 222a32 n MS➚Thes. 222a8➚ etiam (se): cid do ṡe ['even to se']
G 222a32 o MS➚ enclitici: subiunctivi
GL III 51.9ut supra dictum est : mécum , técum , sécum , nobíscum , uobíscum ; aliis
GL III 51.10uero postposita acuitur , ut quocúm , quacúm , quicúm , quibuscúm .
G 222a33 p MS➚Thes. 222a9➚ acui[tur]: arisicomasṅdís/ attá ['for it is in apposition, it is']
G 222a33 q MS➚m.l. acui[tur]: Accentus
G 222a34 r MS➚Thes. 222a10➚ quocum: lasinnísin ['with that one']
GL III 51.11clam , ut diximus , apud Graecos aduerbium , apud nos autem ideo
GL III 51.12praepositio accipitur , quia et casualibus praeponitur et graui accentu
G 222a36 s MS➚m.l. gravi accentu: Accentu
GL III 51.13pronuntiatur , ut Terentius in Andria :
GL III 51.14« nec clàm te est , quam illi nunc utraeque † res inutiles ».
GL III 51.15potest tamen etiam apud nos aduerbium ostendi , cum uerbo inuenitur
GL III 51.16iungi non seruiens casui , ut Virgilius in I Aeneidos :
GL III 51.17« clam ferro incautum superat securus amorum ».
G 222a40 t MS➚m.l. clam .. etc.: virgilius
GL III 51.18nec in compositione inuenitur et adiungitur non solum ablatiuo , sed etiam
G 222a41 u MS➚ invenitur: .i. clam
GL III 51.19accusatiuo , teste Donato . habet tamen etiam diminutionem , quae in
G 222a42 w MS➚m.l. teste donato: donatus
GL III 51.20praepositione numquam inuenitur , in aduerbio uero est quando , ut bene :
G 222b1 a MS➚Thes. 222b1➚ est: diminutio
G 222b1 b MS➚Thes. 222b1a➚ (est) quando: .i. alailitain ['i.e. at some time']
GL III 51.21belle , longe : longule ; sic ergo clam : clanculum . deriuatur ex hoc etiam
G 222b2 c MS➚Thes. 220b2➚ clanculum: ind inidleán ['secretly']
G 222b2 #1 MS➚ clanculum: " > (222b3=51,21) hoc: "
GL III 51.22clandestinus . et attende , quod ea , quae sunt aduerbia apud Graecos ,
G 222b3 d MS➚Thes. 220b3➚ clandistinus: inidil ['clandestine']
GL III 51.23certam aliquam possident significationem , cum praepositiones soleant eam
G 222b4 #2 MS➚ significatio[nem]: ., > (222b5=51,23) eam: .,
GL III 51.24uariare .
GL III 52.1coram quoque et palam apud Graecos aduerbia sunt , quae
GL III 52.2propter supra dictas causas nostri etiam inter praepositiones assumpserunt .
GL III 52.3sed mihi uidetur , cum inter aduerbia quoque haec eadem plerique ponant ,
G 222b8 #3 MS➚ sed: .- > (ibid.) videtur: .- > (222b10=52,4) adverbia: .- > (ibid.) ea: .- > (ibid.) dicere: .-
GL III 52.4quippe quod sine casualibus uerbis possint adiungi . aduerbia ea dicere ,
GL III 52.5quae praepositiua possunt esse etiam casualium , ut Virgilius in I
G 222b11 e MS➚m.l. virgilius;: virgilius
GL III 52.6Aeneidos :
GL III 52.7« coram , quem quaeritis , adsum ».
GL III 52.8idem in eodem :
G 222b12 f MS➚m.l. idem: virgilius
GL III 52.9« postquam introgressi et coram data copia fandi ».
GL III 52.10Sallustius in IIII historiarum : « si nihil ante aduentum suum
GL III 52.11inter plebem et patres conuenisset , coram se daturum
GL III 52.12operam ». et habent significationem contrariam clam semperque in
G 222b14 g MS➚ habent: coram ⁊ palam
GL III 52.13appositione inueniuntur , sed coram magis ad personas , palam ad omnia
GL III 52.14accipitur . Terentius in eunucho :
GL III 52.15« si falsum * aut fictum , continuo palam est ».
GL III 52.16sine etiam et absque apud Graecos aduerbia , ut supra dictum est ,
G 222b18 #4 MS➚ adverbia: " > (222b18=54,17) sunt: "
GL III 52.17sunt , quae praedicta ratio fecit apud Latinos praepositiones putari .
GL III 52.18habent autem consimilem significationem , quae est negatiua , nec in
GL III 52.19compositione inueniuntur . sine autem etiam uerbum est imperatiuum , sed
GL III 52.20accentu differt , quando praeponitur , quomodo pone : praeposita enim
GL III 52.21grauatur utraque syllaba , ut sìnè timore , postposita paenultimam acuit , ut
GL III 52.22Virgilius in X :
GL III 52.23« si sìnè pace tua atque inuito numine Teucri ».
GL III 52.24idem in III georgicon :
GL III 52.25« te síne nil altum mens incohat ».
GL III 52.26absque quibusdam composita a praepositione abs et que
G 222b27 #7 MS➚ absque: " > (222b28=51,27) videtur: "
GL III 52.27coniunctione uidetur , sed numquam que coniunctio in compositione suam uim
GL III 52.28amittit , ut atque , neque , quoque ; ergo quando amittit significationem ,
G 222b29 t MS➚Thes. 222b8➚ ut: amal ata comṡuidigthi sidi ['as these are compounds']
G 222b30 u MS➚Thes. 222b9➚ significationem: nert comaccomail ['(the) force of a conjunction']
GL III 52.29syllabice magis adiecta uidetur . est igitur , ut mihi uidetur , deriuatio ab
G 222b30 w MS➚ syllabice: adverbium
G 222b30 x MS➚ magis: quam coniunctio
G 222b30 y MS➚ adiecta: .i. que
G 222b31 #8 MS➚ videtur: " > (ibid.) dirivatio: " > (222b31=52,30) quomodo: " > (222b32=52,30) undique: "
GL III 52.30abs : absque , quomodo ab unde : undique , ubi : ubique , ita : itaque , uter :
G 222b31 z MS➚Thes. 222b10➚ absque: aní as absque ['that which is absque']
GL III 53.1uterque , quis : quisque , in quibus coniunctionis significatio nulla remanet .
GL III 53.2ostendimus tamen in superioribus , quod etiam Graeci soleant addere δέ
GL III 53.3sine aliqua coniunctionis significatione , ut ὅδε , τοῦδε , τῷδε .
GL III 53.4tenus τὸ ἄχρις significat , quod sine dubio apud Graecos
G 222b37 #9 MS➚ acru: .- > (ibid.) quod: .-
GL III 53.5aduerbium est et , quamuis paene semper postposita inuenitur , tamen , quia sine
G 222b38 #10 MS➚ et: ... > (222b41=53,8) prepositio[nes]: ... > (222b42=53,8) connumerant: ...
GL III 53.6casuali non potest poni quomodo alia , quae quamuis sint aduerbia , tamen
G 222b39 #11 MS➚ quomodo: " > (222b41=53,8) prepositio[nes]: " > (222b42=53,8) connumerant: "
G 222b39 aa MS➚ alia: adverbia
G 222b39 #12 MS➚ quae: : > (222b41=53,7) existimaverunt: :
GL III 53.7hoc ipso , quod cum casualibus iunguntur , praepositiones esse
G 222b41 bb MS➚ [pre]positiones: quas diximus effici de adverbiis
G 222b41 cc MS➚ existimaverunt: auctores
GL III 53.8existimauerunt , hoc quoque inter praepositiones connumerant , quod non solum
G 222b41 dd MS➚ hoc: tenus
G 222b42 ee MS➚ quod: .i. tenus
G 223a m.s. a MS➚m.s. feria diormitii
GL III 53.9ablatiuo , sed etiam genetiuo casui Virgilius more Graeco adiungit , ut in
GL III 53.10III georgicon :
GL III 53.11« et crurum tenus a mento palearia pendent ».
G 223a2 b MS➚m.l. [et] crurum .. etc.: virgilius
GL III 53.12restant quattuor praepositiones , quae pro uaria significatione modo
GL III 53.13accusatiuo modo ablatiuo praeponuntur : in , sub , super , subter .
GL III 53.14in quando εἰς uel κατά significat , id est si ad locum uel contra
GL III 53.15demonstrat , accusatiuo iungitur , ut in urbem uado uel in adulterum dico .
GL III 53.16inuenitur tamen etiam pro ad , cum huic casui praeponitur [ id est
GL III 53.17accusatiuo ], ut Virgilius in I Aeneidos :
GL III 53.18« impulit in latus »,
G 223a9 c MS➚m.l. impulit .. etc.: virgilius
GL III 53.19pro ad latus , et Lucanus in III :
GL III 53.20« in puppim rediere rates »,
GL III 53.21pro ad puppim , quando uero pro ἐν Graeca praepositione accipitur apud
GL III 53.22nos , ablatiuo seruit , ut in Italia , in urbe , in tempore . in compositione
GL III 53.23quoque diuersas habet significationes quam in appositione : modo enim
GL III 53.24priuatiua est , ut indoctus , iniustus , inutilis , iniquus , impius ; infirmo ,
G 223a15 #1 MS➚m.l. ¹ (iniqus Ms.)
GL III 53.25improbo , modo intentiua , ut imprimo , incuso , irrumpo , impugno , inicio ,
G 223a18' #2 MS➚ incúso:
GL III 53.26immitto , incumbo , incurro , irrideo .
GL III 53.27sub quoque quando ad locum habet significationem uel pro ante
GL III 53.28uel pro per ponitur , accusatiuo iungitur , ut Virgilius in II Aeneidos :
G 223a18" d MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 53.29« postesque sub ipsos /
GL III 53.30nituntur gradibus ».
GL III 53.31idem in I georgicon :
GL III 54.1« at si non fuerit tellus fecunda sub ipsum /
G 223a20" e MS➚m.l. at .. etc.: virgilius
G 223a20" f MS➚✍ #hand-notA sub: .i. ante
GL III 54.2Arcturum »
GL III 54.3idem in III georgicon :
G 223a21" g MS➚m.l. idem: virgilius
GL III 54.4« sub lucem exportant calathis »,
GL III 54.5pro ante lucem uel per lucem . idem poeta in I Aeneidos :
GL III 54.6« urit atrox Iuno et sub noctem cura recursat »,
G 223a24" h MS➚✍ #hand-notA recur[sat]: .i. revolvit
GL III 54.7pro per noctem . quando autem in loco significat , ablatiuo praeponitur ,
GL III 54.8ut Virgilius in VIII :
G 223a26 i MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 54.9« arma sub aduersa posuit radiantia quercu ».
GL III 54.10idem in VI :
GL III 54.11« ibant obscuri sola sub nocte per umbram ».
G 223a28 k MS➚m.l. ibant .. etc.: virgilius
GL III 54.12idem in eodem :
GL III 54.13« quale per obscuram noctem sub luce maligna /
G 222b16 h MS➚ [inve]niuntur: coram ⁊ palam
G 223a29 l MS➚✍ #hand-notA maligna: .i. tenebrosa
G 223b m.s. a MS➚m.s. gracad ['croaking']
GL III 54.14est iter in siluis ».
GL III 54.15omnes enim praepositiones locales etiam in temporibus et rebus similem
GL III 54.16habent constructionem . quomodo enim dico ad templum , sic dico ad
GL III 54.17tempus , ad iustitiam , ad hominem ; similiter sub templum , sub diem ,
GL III 54.18sub iustitiam , sub hominem ; sub templo , sub die , sub iustitia , sub
GL III 54.19homine [ sub muliere ]. in compositione uero modo localem uim retinet , ut
GL III 54.20subeo , suppono , subicio , summitto , subduco , subtraho , modo
G 222b22 #5 MS➚ differt: .- > (ibid.) quomodo: .-
G 222b22 k MS➚ quando (preponitur): .i. quando prepositio
G 222b22 #6 MS➚ preponitur: " > (222b23=54,20) enim: "
G 222b23 l MS➚m.l. gravatur: Accentus
GL III 54.21diminutiuam , ut subrideo , subtristis , suffundo . mutat b in sequentem
G 222b24 m MS➚m.l. acuit: Accentus
GL III 54.22consonantem , quando a c uel f uel g uel m uel p incipiunt ea , quibus
GL III 54.23adiungitur : succumbo , succurro ; sufficio , suffero ; suggero ; summitto ,
G 222b25 n MS➚m.l. si .. etc.: virgilius
GL III 54.24summoneo ; supparo , suppono .
GL III 54.25super et subter contrarias habent significationes , et utraque tam
G 222b26 o MS➚m.l. *te .. etc.: virgilii/ georgicon/ .I.
GL III 54.26accusatiuo quam ablatiuo coniungitur ; quibusdam tamen uidetur ablatiuo
G 222b27 p MS➚ quibusdam: auctoribus
G 222b27 q MS➚Thes. 222b5➚ abs (et que): as abs ⁊ as que ['that is abs and that is que']
GL III 54.27figurate adiungi , quomodo post et ante et circum . Virgilius in VI :
G 222b28 r MS➚Thes. 222b6➚ que: as que ['that is que']
G 222b29 s MS➚Thes. 222b7➚ (suam) vim: annert bís icomaccomol ['the force that is in a conjunction']
G 223b4 b MS➚m.l. virgilius: virgilius
GL III 54.28« ille admirans uenerabile donum /
GL III 54.29fatalis uirgae , longo post tempore uisum ».
GL III 55.1idem in I georgicon :
G 223b6 c MS➚ idem: virgilius
GL III 55.2« omnia quae multo ante memor prouisa reponas ».
GL III 55.3idem in IIII Aeneidos :
G 223b7 d MS➚m.l. idem: virgilius
GL III 55.4« Anna , uides toto properari litore circum ».
GL III 55.5sic in VI :
G 223b8 e MS➚m.l. sic: virgilius
GL III 55.6« sedibus optatis gemina super arbore sidunt »,
GL III 55.7id est in gemina arbore sidunt super . et in bucolico :
GL III 55.8« fronde super uiridi , sunt nobis mitia poma »
G 223b10 f MS➚m.l. fronde .. etc.: virgilius
GL III 55.9et in VIIII :
GL III 55.10« ferre iuuat subter densa testudine casus ».
GL III 55.11quodsi accipiamus figurate in huiuscemodi locis prolatas , loco
GL III 55.12aduerbiorum necesse est eas accipere , quomodo et post et ante et circum ,
GL III 55.13quando cum ablatiuo inueniuntur . super tamen quando loco de
GL III 55.14ponitur , sine dubio ablatiuo iungitur , ut :
GL III 55.15« multa super Priamo rogitans , super Hectore multa ».
G 223b16 g MS➚m.l. multa .. etc.: virgilius
GL III 55.16inuenitur tamen etiam uerbo adiuncta uel nominatiuo participii , in quo sine
GL III 55.17dubio aduerbium esse ostenditur , ut Virgilius in I Aeneidos :
GL III 55.18« his accensa super , iactatos aequore toto »,
G 223b20 h MS➚m.l. his .. etc.: virgilius
G 223b20 i MS➚✍ #hand-notA super: .i. insuper
GL III 55.19et in XI :
GL III 55.20« ecce , super maesti magna Diomedis ab urbe /
G 223b21 k MS➚m.l. ecce .. etc.: virgilius
GL III 55.21legati responsa ferunt ».
GL III 55.22in compositione quoque inuenitur , ut supersedeo , superuacuus , superuolo ,
GL III 55.23supereminet , superficies . et super tamen et supra a supera , illud
G 223b23" l MS➚✍ #hand-notA illud: .i. super
GL III 55.24per apocopam , hoc per syncopam facta sunt . sic enim antiqui frequenter
G 223b24" m MS➚ hoc: .i. supra
GL III 55.25protulerunt , et maxime Cicero in poematibus , ut in Arato :
GL III 55.26« toruus Draco serpit supter superaque retorquens /
GL III 55.27sese ».
GL III 55.28idem in eodem :
GL III 56.1« huic supera duplices umeros adfixa uidetur /
GL III 56.2stella micans tali specie talique nitore ».
GL III 56.3a super deriuatiua fiunt superbus , superus , supremus .
G 223b30 n MS➚✍ #hand-notA super: .i. adverbium
GL III 56.4cum apud Graecos omnes praepositiones , quae sunt decem et octo ,
GL III 56.5ut praediximus , et componi possunt et apponi , apud Latinos sunt
GL III 56.6quedam , quae et componuntur et apponuntur , ut ad , ob , per , a , ab , abs ,
GL III 56.7de , e , ex , ante , circum , contra , inter , post , trans , praeter , pro , prae .
GL III 56.8sunt quae numquam componuntur , ut apud , citra , circa , erga , extra ,
GL III 56.9infra , iuxta , pone , prope , secundum , ultra , supra , quorum pleraque
GL III 56.10aduerbiorum uim habent , ut ostendimus . sunt quae numquam apponuntur ,
GL III 56.11ut di , dis , re , se , am , con . haec enim sex semper in compositione
GL III 56.12inueniuntur , quas , quamuis , cum per se poni non possunt , separatae in
GL III 56.13contextu orationis ideoque partes orationis dici uera ratione non possunt ,
GL III 56.14tamen , quia uim et significantiam habent praepositionum et in ipsa
GL III 56.15compositione semper praepositiuae sunt , ideo praepositionibus connumerauerunt .
GL III 56.16et di quidem et dis eandem significationem habent , quomodo ab
GL III 56.17et abs . sunt autem separatiuae , ut diuido , diduco ; distraho , discurro ,
G 224a5 a MS➚✍ #hand-notAm.s. divido: divido .i. unum ab altero separo
G 224a5 b MS➚✍ #hand-notAm.s. diduco: diduco autem amicum abeuntem persequor
GL III 56.18quod apud Graecos διά praepositio facit . et sciendum , quod tunc dis
GL III 56.19praeponitur , quando sequitur c uel f uel p uel s uel t uel i loco
GL III 56.20consonantis , ut discumbo , discutio ; differo , diffido , diffundo , in quibus s in
GL III 56.21f conuertitur euphoniae causa ; displiceo , disputo , disperdo ; dissicio ,
G 224a14" c MS➚✍ #hand-notA dissitio: dispendo dissipo
GL III 56.22dissero ; distraho , disturbo , distorqueo ; disiectus , disiungo . aliis uero
GL III 56.23quibuscumque consonantibus sequentibus di praeponitur : dimitto , diruo ,
GL III 56.24diduco , digero , diluo . et ubique producitur di , excepto dĭrimo et
G 224a12 d MS➚ disertus: eloquens
GL III 56.25dĭsertus . Lucanus in IIII :
GL III 56.26« dĭrimit tentoria gurges ».
G 224a13 #3 MS➚m.l. . (tentoria ex temptoria (?) in ras.; cf. Ms. K)
GL III 56.27idem in eodem :
GL III 57.1« qui medius castris tutam dĭrimebat Ilerdam ».
G 224a17 e MS➚ ilerdam: .i. civitas
G 224a14 #4 MS➚m.l. . (mediis ex medius in ras.)
GL III 57.2idem in V :
GL III 57.3« et non admissae dĭrimit suffragia plebis ».
GL III 57.4Virgilius in V :
GL III 57.5« cede deo ; dixitque et proelia uoce dĭremit ».
GL III 57.6Iuuenalis in III :
GL III 57.7« didicit nam diues auarus /
GL III 57.8tantum admirari , tantum laudare dĭsertos ».
GL III 57.9re uidetur a retro per apocopam factum , sicut et ipse sensus
GL III 57.10manifestat : respicio : retro aspicio , reuertor : retro uertor , recurro : retro
GL III 57.11curro , uel ex hoc natum esse aduerbium , quomodo ab ex : extra .
GL III 57.12se quoque pro διά Graeca praepositione separatiua est , ut secubo ,
GL III 57.13separo , seduco ; est etiam abnegatiua , ut securus . praeterea seorsum
G 224a28 f MS➚✍ #hand-notA se[curus]: .i. sine cura
GL III 57.14fit aduerbium a se , ut a de : deorsum , a super : sursum . quibusdam
G 224a29 #5 MS➚ á (de):
GL III 57.15se a semis , quod separationem facit , quibusdam a secus uidetur
GL III 57.16profectum , aliis autem magis ea uidentur a sē praepositione esse deriuata .
G 224a32 #6 MS➚ á sé:
GL III 57.17am etiam περί Graecam praepositionem significat : amplector ,
GL III 57.18amputo , ambio , in quo etiam additio b consonantis fit propter m .
GL III 57.19con pariter loco cum praepositionis , cum de ea disserebamus ,
G 222b21 i MS➚Thes. 222b4➚ sine: léic ['leave behind!']
GL III 57.20accipi supra docuimus .
← previous next →  
Loading image viewer…